منیره محمودی

هدف: پایرتروئیدهای مصنوعی یکی از پرمصرف ترین آفت کش ها در سراسر جهان هستند که ممکن است با آسیب دستگاه تناسلی مردان منجر به ناباروری شوند. هدف از این تحقیق بررسی اثر مصرف همزمان مرزه خوزستانی با دو سم آفت کش سایپرمترین و دلتامترین بر پارامترهای اسپرمی در رت نر ویستار بود. مواد و روش: 56 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به 8 گروه (7=n): شاهد (بدون تیمار)، اسانس مرزه خوزستانی (SKEO) (mg/kg200)، سایپرمترین (mg/kg8)، تیمار همزمان سایپرمترین با مرزه خوزستانی، دلتامترین (با دو دوزmg/kg 8 و 16) و تیمارهمزمان هر دو دوز دلتامترین با اسانس مرزه خوزستانی تقسیم شدند. سموم بصورت گاواژ و اسانس به صورت تزریق درون صفاقی تجویز شد و بعد از 54 روز رت ها بیهوش و پارامترهای اسپرمی، ظرفیت میزان آنتی اکسیدانی تام، سطح مالون دی آلدئید(MAD) و سطح هورمون تستوسترون سرم اندازه گیری شد. نتایج: در دو گروه سایپرمترین و دلتامترین به تنهایی و همزمان با اسانس مرزه خوزستانی افزایش معنی داری در تعداد اسپرم بی تحرک، اسپرم غیر نرمال، اسپرم با دم مارپیچ و اسپرم با دم خمیده دیده شد ( 05/0>p). تعداد اسپرم های فقط دارای سر در گروه مصرف کننده سموم (بدون اسانس) نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری نداشت (05/0p<). با این حال تعداد اسپرم های فقط دارای سر در گروه دلتامترین همزمان با اسانس در دو دوز mg/kg8 و mg/kg16 هم نسبت به گروه کنترل و هم گروه سایپرمترین همزمان با اسانس افزایش معنی داری نشان داد (05/0p<). همچنین در دو گروه سایپرمترین و دلتامترین به تنهایی و همزمان با اسانس مرزه خوزستانی کاهش معنی داری در تعداد اسپرم، اسپرم با حرکت پیشرونده، اسپرم نرمال، میزان هورمون تستوسترون و وزن بیضه در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد ( 05/0>p). سطح هورمون تستوسترون در گروه دلتامترین به تنهایی و همزمان با اسانس در دو دوز mg/kg8 و mg/kg16 نسبت به گروه سایپرمترین به تنهایی و همزمان با اسانس افزایش معناداری داشت (05/0p<) مقایسه وزن نهایی بدن در بین گروه ها تفاوت معنی داری نشان نداد (05/0