منیره محمودی

زمینه: دگزامتازون یکی از داروهای رایج تجویزی برای انسان و حیوان است که می تواند با تولید رادیکال آزاد سبب نقص در سیستم تولیدمثلی مردان شود. هدف از این مطالعه بررسی اثر آسکوربیک اسید بر شاخص های اسپرماتوژنز و تولید روزانه اسپرم در موش های بالغ تیمار شده با دگزامتازون است. مواد و روش: 24 موش نر بالغ نژاد NMRI با میانگین وزنی 2± 35 گرم به طور تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند. کنترل، دگزامتازون(7mg/kg/day)، آسکوربیک اسید(100mg/kg) و آسکوربیک اسید+دگزامتازون. دوره ی تیمار به مدت 7 روز متوالی به طول انجامید. یک روز بعد از آخرین تزریق، وزن بدن و بیضه ها ثبت و ناحیه دمی اپیدیدیم چپ در محیط کشتHam's F10 قطعه قطعه شد. اسپرم های خارج شده به منظور بررسی برخی از پارامتر های اسپر م مورد استفاده قرار گرفت. بیضه راست جهت مشاهدات هیستوپاتولوژیک و بیضه چپ برای محاسبه میزان تولید روزانه اسپرم مورد استفاده گرفت. همچنین سطح مالون دی آلدئید (MDA) و تستوسترون سرم خون اندازه گیری شد. داده ها با روش آماری One-Way ANOVA آنالیز و تفاوت میانگین ها در حد) 05/0 (P< معنی دار در نظرگرفته شد. یافته ها: در موش های تیمار شده با دگزامتازون کاهش معنی داری در تحرک اسپرم 1)00/0 (P< و تولید روزانه اسپرم (026/0>P)، ضریب تمایز لوله ای (TDI)، ضریب میوزی (MI)، ضریب اسپرمیوژنز (SPI) 1) 00/0 (P< و میانگین تعداد اسپرماتوسیت، اسپرماتید گرد و دراز، لیدیگ و غلظت تستوسترون) 002/0 (P< خون نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید. از طرفی افزایش معنی داری در سطح MDA بافت و سرم1) 00/0 (P< در موش های گروه دگزامتازون در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. در گروه دگزامتازون+ویتامین C، ویتامین C توانست به طور قابل توجهی اثرات مخرب دگزامتازون را بر پارامترهای فوق نسبت به گروه دگزامتازون جبران نماید. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که مصرف همزمان ویتامینC با دگزامتازون می تواند از اثرات نامطلوب دگزامتازون برشاخص های اسپرماتوژنز و تولید روزانه اسپرم جلوگیری کند. لذا استفاده از آن در رژیم های درمانی شامل دگزامتازون پیشنهاد می شود.