محمد حسین آبنوسی

مقدمه: دی-2 اتیل هگزیل فتالات یک آلاینده ی زیست محیطی است، که به عنوان یک ترکیب فرم دهنده در ساختار پلاستیک استفاده مشود. انسان ها توسط صنایع پزشکی و صنایع غذایی با آن در ارتباط هستند. در این پژوهش به منظور درک بهتر از نقش دی-2-اتیل هگزیل فتالات، اثر غلظتهای مختلف ی-2-اتیل هگزیل فتالات بر توانایی حیات، تکثیر، تمایز و فاکتورهای بیوشیمیایی سلول های بنیادی مزانشیم مغز استخوان رت (MSCs) مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: MSCs تا 3 پاساژ کشت و برای بررسی توان تکثیر و تمایز در محیط های کشت فاقد ترکیبات استئوژنیک و واجد ترکیبات استئوژنیک آلوده به دی-2-اتیل هگزیل فتالات قرار داده شد. در بخش اول توانائی زیستی با کمک تست MTT و تریپان بلو پس از تیمار سلولها با غلظتهای 1، 10، 50، 100، 500، 1000، 1500، 2000 و میکرومولار و زمان های 12، 24 و 48 ساعت بررسی و غلظت های 100، 500 و 1500 میکرومولار و زمان 48 ساعت جهت انجام مطالعه انتخاب گردید. در ادامه، توانایی تکثیر با استفاده از توانایی تشکیل کلونی (CFA) و دو برابرشدگی جمعیت (PDN)، مورفولوژی سلول ها توسط رنگ آمیزی فلورسنس، سطح الکترولیت سدیم، پتاسیم با استفاده از فلیم فتومتر و میزان کلسیم، میزان فعالیت آنزیم های LDH، ALP، AST و ALT توسط کیتهای تجاری، میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی توسط روش اسپکتروفتومتری ارزیابی شد. در بخش دوم که شامل بررسی توانایی تمایز بود، تاثیر غلظت 100 و 500 میکرومولار به عنوان غلظت های منتخب برای 21 روز بر توانای زیستی، مورفولوزی، سطح الکترولیتها و فعالیت آنزیم های LDH، AST و ALT در سلول ها تمایز یافته برسی شد. میزان تمایز با استفاده از روش کمی آلیزارین رد ، غلظت کلسیم و فعالیت آنزیم ALP مورد ارزیابی قرار گرفته و داده ها توسط روش آماری ANOVA، آزمون tukey آنالیز و p<0/05 به عنوان سطح معنی دار در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج بدست آمده نشان داد که در سلول های مزانشیم میزان توانایی زیستی با غلظت کم و زمان کوتاه تغییر نمی کند، اما افزایش در هر دو فاکتور زمان و غلظت ، کاهش توانائی زیستی سلولهای مزانشیم مغز استخوان رت را به دنبال داشت. توان تکثیر سلولها بصورت وابسته به غلظت توسط غلظتهای منتخب کاهش معنی دار داشت. میزان الکترولیتها، فعالیت آنزیمهای متابولیک، قطر هسته و l مساحت سیتوپلاسم توسط غلطتهای 500 و 1500 میکر