فلسفۀ تحلیلی تعلیم و تربیت، توضیح و تحلیل ساختار فکر از طریق تحلیل های منطقی و زبانی است. در نزد بسیاری از فیلسوفان تحلیلی ایضاح گزاره های فلسفی از طریق تحلیل مفاهیم راهگشای حل مسئله های تربیتی کودکان است. برتراند راسل سهم مهمی در تعلیم و تربیت کودکان داشته است. از آنجا که سعدی نیز به امر تعلیم و تربیت توجه شایانی داشته در مقاله پیش رو حکایت طایفه ی دزدان محل سنجش برتراند راسل و سعدی شیرازی قرار گرفته است.