مرضیه السادات سجادی نژاد

هدف از پژوهش حاضر ساخت و رواسازی بسته نرم افزاری واقعیت مجازی و بررسی تاثیر آن بر شدت علائم وسواس و افسردگی بیماران مبتلا به اختلال وسواس شستشو در استان اصفهان است. بسته نرم افزاری واقعیت مجازی به کمک دوربین 360 درجه شامل 30 فیلم کوتاه (حداقل 30 ثانیه و حداکثر 3 دقیقه ای) با سناریوهای مشخص شامل موقعیت های وسواس برانگیز براساس لیست سلسله مراتب اضطرابی نمونه های گروه آزمایش و به صورت هشت جلسه درمانی تدوین شد. برای سنجش اعتبار محتوایی، نرم افزار مزبور در اختیار پنج نفر از متخصصین روان شناسی و واقعیت مجازی قرار گرفت و پس از اعمال نظرات اصلاحی، داده های حاصل از فرم ارزیابی آن ها برای محاسبه اعتبار محتوایی مورد بررسی قرار گرفت. برای اجرای بسته مزبور از طرح نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری بزرگسالان مبتلا به وسواس شستشوی استان اصفهان در سال 1400 بودند که از بین آن ها یک نمونه 22 نفری به شیوه ی در دسترس و براساس ملاک های ورود، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل با تعداد برابر گمارده شدند که در ادامه با احتساب ریزش نمونه 7 نفر در گروه آزمایش و 7 نفر در گروه کنترل باقی ماندند. روال مداخله به مدت 4 هفته و هر هفته 2 جلسه و هر جلسه شامل مشاهده ی حدود 3 الی 4 فیلم برای گروه آزمایش بود و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. پرسش نامه ییل براون و افسردگی بک در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل و نتایج آن با استفاده از روش کوواریانس چند متغیره و تک متغیره تحلیل شد. . ضریب اعتبار محتوایی بسته مزبور 9/0 محاسبه شد که حاکی از روایی محتوایی مناسب آن است.یافته ها نشان می دهد که بین میانگین نمرات شدت علائم وسواس بیماران مبتلا به اختلال وسواس شستشو در مرحله پس آزمون بین دو گروه کنترل و آزمایش تفاوت معناداری وجود دارد(05/0P<). اما بین میانگین نمرات افسردگی در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و کنترل مشاهده نشد(05/0P<). بنابراین مواجهه به شیوه واقعیت مجازی با تصاویر حقیقی از موقعیت های وسواس برانگیز و پیشگیری از پاسخ توانسته بر روی اجبارها اثر گذاشته و آن ها را کاهش دهد و در نهایت شدت علائم وسواس شرکت کنندگان کاهش یافته است اما در کاهش افسردگی آن ها مؤثر نبوده است. لذا به نظر می رسد شیوه مواجهه به روش واقعیت مجازی