زمینه و هدف : دگزامتازون یکی از داروهای متداول است که درآلرژی های شدید در انسان استفاده می شود و می تواند با تولید رادیکال آزاد سبب نقص در سیستم تولیدمثلی نر شود. هدف از این مطالعه بررسی اثر پنتوکسی فیلین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی بر تغییرات بافت بیضه و شاخص های اسپرماتوژنز در موش تیمار شده با دگزامتازون بود. روش بررسی: 24 سر موش نر بالغ نژاد (NMRI) Naval Medical Research Institute با میانگین وزنی 2±35 گرم به صورت تصادفی در چهار گروه (6n= به ازای هر گروه) کنترل، دگزامتازون (7میلی گرم/کیلوگرم/روز)، دگزامتازون+پنتوکسی فیلین و پنتوکسی فیلین (200میلی گرم/کیلوگرم/روز) تقسیم شد. پس از 7 روز تیمار بصورت تزریق درون صفاقی، موش ها تشریح و بیضه های راست آن ها به منظور ارزیابی های استریولوژیک و تخمین شاخص های اسپرماتوژنز خارج گردید. همچنین سطح تستوسترون سرم خون اندازه گیری شد. داد ه ها با روش آنالیز واریانس یک طرفه و تست Tukey آنالیز و تفاوت میانگینها در سطح (05/0p<) معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین حجم کل بیضه، حجم لوله های منی ساز، تعداد سلول های اسپرماتوسیت، اسپرماتید گرد و دراز (001/0p<)، سلول های لیدیگ (01/0(p<، همچنین شاخص های اسپرماتوژنز، سطح تستوسترون سرم خون (001/0p<) و وزن بدن (01/0(p< در گروه دگزامتازون نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری یافت. در حالیکه افزایش معنی داری در حجم بافت بینابینی، در گروه دگزامتازون نسبت به کنترل مشاهده شد (001/0p<). پارامترهای نام برده در گروه تیمار همزمان پنتوکسی فیلین با دگزامتازون در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معنی داری نشان نداد (05/0p>). نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که تیمار همزمان پنتوکسی فیلین و دگزامتازون می تواند مانع از اثرات مضر دگزامتازون بر بیضه و شاخص های اسپرماتوژنز شود.
