اسپرس( Onobrychis) از خانواده Fabaceae یکی از گیاهانی است که از لحاظ اقتصادی, خوراکی و دارویی اهمیت دارد. این گیاه در مناطق سرد و معتدل رشد می کند و پراکنش جهانی دارد. هدف از این پژوهش بررسی اکوفیزیولوژیکی گونه هایی از جنس اسپرس بر اساس صفات تشریحی, با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی. بدین منظور 45 گونه مختلف از جمعیت اسپرس از مناطق مختلف کشور ایران جمع آوری شده و به صورت هرباریوم در دانشگاه مشهد نگهداری می شود را بررسی کردیم. اپیدرم برگ گیاه جدا و با استفاده از رنگ سافرانین رنگ شدند. سپس با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی ویژگی های اپیدرم را مطالعه کردیم. نوع روزنه, طول و عرض روزنه, موقعیت روزنه, شکل روزنه, تعداد روزنه در واحد سطح, شکل سلول اپیدرم, شکل دیواره, یکسان یا غیر یکسان بودن اندازه و شکل سلول ها, وجود کرک, نوع کرک, تعداد کرک در واحد سطح, تزئینات سطح کرک, میزان تراکم سطح موم و آرایش موم, مشخص شد. روزنه در این گونه ها بیشتر از نوع انیزوسیتیک می باشد, به جز چند مورد که از نوع دیاسیتیک بودند. سلول های اپیدرم اکثرا به صورت چند ضلعی بودند. دیواره سلول ها به جز 9 مورد که چین خوردگی داشتند, صاف و بدون چین خوردگی بودند. شکل و اندازه سلول ها با هم یکسان نبودند. بیشترین طول و عرض روزنه در تاکسون O. ptolemaica و کمترین مقدار در تاکسون O. buhseana اندازه گیری شد. موقعیت روزنه ها اکثرا به صورت عمقی و فرورفته بود. شکل روزنه ها به صورت گرد بودند به جز 3 مورد که دوکی شکل مشاهده شد. بیشترین تعداد روزنه در واحد سطح در تاکسون O. aucheri subsp. psamonophila و کمترین تعداد در تاکسون O. ptychophylla شمارش شد. حاشیه سلول های محافظ روزنه به جز چند مورد دارای چین خوردگی بودند. سطح موم در اکثر تاکسون ها زیاد مشاهده شد و آرایش موم از نوع راه راه, مشبک, پرزدار و اشعه ای بود.
