زمینه و هدف هدف شناسایی ترکیبات و سنجشفعالیت آنتی اکسیدانی عصاره آبی و اسانس روغنی گیاه مریم گلی ارغوانی بومی ایران، و کارایی آنها در پایداری اکسیداسیون روغن آفتابگردان می باشد. مواد و روش ها عصاره و اسانس به ترتیب از روش خیساندن واسانس گیری توسط دستگاه کلونجر به روش تقطیر با بخارتهیه شدند. میزان ترکیبات فنلی عصاره، و ترکیبات فرار اسانس به ترتیب به روش فولین- سیکالتو و دستگاه گازکروماتوگراف متصل شده به طیف سنج جرمی (GC/MS) تعیین شدند. برای تعیین فعالیت آنتی اکسیدانی از روش به دام اندازی رادیکال 2و2-دیفنیل 1-پیکریلهیدرازیل (DPPH)استفاده شد و غلظت های لازم برای مهار 50% رادیکال های آزاد (50IC) محاسبه گردید. کارایی آنتی اکسیدانی در به تاخیر انداختن زمان فساد اکسیداتیو روغن آفتابگردان با اندازه گیری شاخص های پایداری اکسیداتیو، روش شاخص پایداری اکسایشی (OSI) و روش اکسیژن فعال (AOM) ارزیابی شد. یافته ها میزان ترکیباتفنلی عصاره (mg/g11/2±23/24)،بیشتر از اسانس تعیین گردید.در اسانس 21 ترکیب، که در مجموع 1/97 % آن را تشکیل می داد شناسایی شد.1و8- سینئول (8/24%)، کامفر (9/17%)، سابینن (6/8%)، آلفا پینین (5/8%) وترپینئول (1/7%) مهمترین ترکیبات بودند. 50IC به ترتیب36/2±16/38 و μm/mL 23/1±14/73 برای عصاره و اسانس تعیین گردید. غلظت های 250 وmg/L 350 از عصاره و اسانس کارایی مشابه و قابل رقابت با آنتی اکسیدان سنتزی گریندوکس 117 (mg/L200)، داشتند. نتیجه گیری استفاده از ترکیبات استخراج شده از مریم گلی ارغوانی بعنوان جایگزینی مناسب برای آنتی اکسیدان های سنتزی پیشنهاد گردید.