مدارا و تحمل، پیوسته از حلقه های اساسی اخلاق محسوب شده است. بزرگان دینی، حکما، فلاسفه و هر آن کسی که حرفش خریدار داشته و دارد، افراد جامعه را به این مهم دعوت کرده اند. ابوسعید ابوالخیر (قرن4) و مولوی دو تن از چهره های شاخص ادبیات فارسی هستند که عقاید و نظراتی در این زمینه دارند. این مقاله با هدف بررسی تساهل و تسامح در اندیشه ابوسعید و مولوی در پی پاسخ به این سوالات است که جلوه های تساهل و تسامح در آثار این دو شخصیت به چه شکل نمود پیدا کرده است؟ و اینکه در ارتباط با این موضوع چه توصیه هایی دارند؟ روش تحقیق به شیوه کتابخانه ای است که پس مطالعه و بررسی تساهل و تسامح در اسلام و نظر بزرگان و اندیشمندان، آثار این دو ادیب، مطالعه و مورد بررسی و یادداشت برداری قرار گرفت که در ذیل سه محور 1- اعتقاد به جوهره مشترک ادیان 2- اعتقاد به جوهرۀ انسانیت 3- بی توجهی به ظواهر شرعی و تابوهای اجتماعی موضوع تساهل و تسامح در این دو شخصیت مورد بررسی قرار می گیرد.