چکیده جایگاه ویژه گروه شرکت ها در سرمایه گذاری بین المللی انکارناشدنی است. این جایگاه برجسته و عمق نفوذ آنها در سرمایه گذاری بین المللی به حدی است که گروه شرکت ها نقشی همپای دولت ها در سرمایه گذاری خارجی پیدا کرده اند. یکی از چالشی ترین مباحث پیرامون گروه شرکت ها، بحث دربارۀ تابعیت آن هاست. در خصوص اینکه گروه شرکت ها واجد شخصیت حقوقی و بالتبع دارای تابعیت است یا خیر اختلاف نظرهای جدی وجود دارد. شناخت و یا عدم شناخت شخصیت حقوقی و تابعیت برای این گروه ها آثار حقوقی مهم و متفاوتی را نیز به همراه دارد که باید به طور دقیق مورد بررسی و تبیین قرار گیرد. از جمله این آثار می توان به حقوق و تعهدات و مسؤولیت های شرکت های عضو گروه در مقابل شرکت مادر و نیز در مقابل کشور میزبانِ شرکتهای تابعه اشاره کرد. با بررسی حقوق ایران و فرانسه استنباط می گردد که گروه شرکت ها فاقد شخصیت حقوقی و تابعیت است. در اتحادیه اروپا نیز مقررات متحدالشکلی در این رابطه وجود ندارد اما رویۀ قضایی اتحادیه اروپا رویکردی دوگانه در این خصوص دارد. این مقاله یک چارچوب فراگیر برای ارزیابی تابعیت گروه شرکت ها ارائه میدهد و وضعیت بحث برانگیز چندین بنگاه مشهور را بررسی می کند. تازه های تحقیق بررسی گروه شرکت ها که از یک شرکت مادر و یک یا چند شرکت فرعی تشکیل شده است مسأله تابعیت مستقل شرکت های گروه و تابعیت خود گروه را به عنوان یک کل واحد مطرح می سازد. بیشتر کشورها برای گروه شرکت ها مقررات مخصوصی ندارند. در اروپا تنها دو کشور آلمان و پرتغال برای گروه شرکتها مقررات ویژهای وضع کردهاند. غالب کشورها گروه شرکت ها را به عنوان یک کل یکپارچه و واحد در نظر نمی گیرند و لذا برای گروه، شخصیت حقوقی و بالتبع تابعیت قائل نیستند. اما شرکت های تشکیل دهنده گروه را دارای شخصیت حقوقی و تابعیت مستقل میدانند. با توجه به اینکه شرکتهای فرعی گروه در کشورهای مختلفی پراکنده اند اعطای تابعیت به آنها در صلاحیت کشور محل وقوع آنها است که کشور مذکور با توجه به مقررات حقوق بین الملل خصوصی خود در اعطای تابعیت محلی یا شناخت تابعیت خارجی آنها عمل میکند.
