بن مایه های اسطوره ای یکی از اصلی ترین مضامینی هستند که سبب شکل گیری مفاهیم عمیق، الگو ساز و ساختارمند در آثار حماسی و غنایی شده اند. در این میان یکی از اساسی ترین آبشخورهای آثار نظامی گنجوی، بویژه هفت پیکر، متأثر از این بن مایه ها هستند. این اسطوره ها در طول ادوار در آثار مختلف پیشین سیر کرده و توانسته اند در اشعار نظامی تکرار، روایت یا بازتولید شوند. این پژوهش در پاسخ به پرسش هایی از قبیل: نحوه انعکاس بن مایه های اسطوره ای در آثار نظامی، سیر تحول برخی از مضامین اسطوره ای و بازتاب اسطوره ای در جلوه زیبایی شناسی آنها تدوین شد. این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع دست اول و کتب تحلیلی موجود در زمینه اسطوره شناسی سعی برآن داشته تا بنیادی ترین اسطوره ها را در آثار نظامی مورد بررسی قرار دهد. در این پژوهش، بن مایه های اسطوره ای بر اساس مفاهیم، عناصر و شخصیت ها و رویکرد زیبایی شناسی آنها فیش برداری شد و بن مایه ها بر اساس تاثیر گذاری و نحوه انعکاس آنها در آثار نظامی تقسیم بندی شده است که در نهایت بر اساس دستاوردهای پژوهش در این سه حوزه نگاشته شد. در این آثار، مفاهیم اسطوره ای و روایت های اسطوره ای بیشترین تأثیر و بسامد را داشته اند. نظامی با استفاده از تأویل و رمزآلود ساختن ساختار معنایی در این زمینه شگفتی ساز بوده است. از جهتی برخی از این مفاهیم همانند اسطوره های ابرمرد، شکار و دایره در گونه های مختلف خودنمایی می کنند و در هر اثر به گونه ی خود را نشان می دهند و در برخی موارد مانند اسطوره ابرمرد، اسطوره شکار و غار اسطوره ای در نگاه نظامی در خصوص این مفاهیم سیر تحول مشاهده می شود. روایت های اسطوره ای نیز بیشتر در روایت داستان آفرینش و شکار بروز پیدا کرده است که در افسانه های هفت گنبد و داستان بهرام جلوه بارزتری دارد. در کارکرد زبان و زیبایی، نظامی بیشتر از تشبیه، تمثیل، استعاره و رمز در بیان عناصر و مفاهیم اسطوره ای استفاده کرده است. در مجموع می توان نقطه قوت نظامی را در هفت پیکر در پرورش ساختارهای رمزی دانست که در اغلب موارد با بن مایه های اسطوره ای گره خورده است.
