حمیدرضا مومنی

مقدمه: استرس اکسیداتیو، به عنوان یکی از مکانیسم های دخیل در آپوپتوزیس نورون های حرکتی در طی آسیب های نخاعی و بیماری های ناشی از مرگ نورون ها گزارش شده و با وجود تحقیقات متعدد در این خصوص، تاکنون درمان قطعی برای آن شناخته نشده است. این پژوهش با این هدف انجام شد تا مشخص نماید که آیا کوئرستین به عنوان یک آنتی اکسیدانت قوی، قادر است با کاهش استرس اکسیداتیو، آپوپتوزیس را در نورون های حرکتی قطعات کشت شده نخاع به تاخیر بیاندازد. مواد و روش ها: ناحیه سینه ای (Thoracic) موش های بالغ نژاد NMRI توسط دستگاه قطعه کننده بافت، به قطعات با ضخامت 500 میکرون بریده و قطعات مناسب به سه گروه تقسیم شدند: 1- قطعات لحظه صفر، 2- قطعات کنترل و 3- قطعات تیمار با کوئرستین با غلطت موثر (100 µM). سپس قطعات گروه کنترل و تیمار به مدت 6 ساعت در انکوباتور CO 2 دار قرار گرفتند و پس از فیکس، توسط cryostst برش گیری شدند. برای بررسی قابلیت حیات این قطعات، از سنجش MTT استفاده شد. مشخصه های مورفولوژی آپوپتوزیس و تعداد نورو ن های حرکتی واقع در شاخ های شکمی نخاع، توسط رنگ آمیزی فلورسنت (هوخست و پروپیدیوم آیوداید) مورد بررسی قرار گرفتند. در قطعات نخاع گروه های مختلف، برای سنجش میزان پراکسیداسیون لیپیدی از سنجش مالون دی آلدهید (MDA) و به منظور سنجش میزان قدرت آنتی اکسیدانتیِ کل، از روش FRAP (Ferric Reducing Antioxidant Power) استفاده شد. نتایج: پس از 6 ساعت، قابلیت حیات قطعات کشت شده در مقایسه با گروه لحظه زمانی صفر به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافت. در این لحظه زمانی، نورون های حرکتی مشخصه های مورفولوژی آپوپتوزیس شامل چروکیدگی و کوچک شدن سلول، متراکم شدن هسته و کروماتین را به نمایش گذاشتند. علاوه بر این، قطر و تعداد نورون های حرکتی سالم نسبت به گروه لحظه زمانی صفر به طور معنی داری کاهش یافت. در قطعات کشت شده برای 6 ساعت، افزایش میزان مالون دی آلدهید و کاهش قدرت آنتی اکسیدانتی کل، به طور معنی داری نسبت به گروه لحظه زمانی صفر مشاهده شد. پس از 6 ساعت، در مقایسه با گروه کنترل، کوئرستین نه تنها توانست قابلیت حیات قطعات نخاع را افزایش دهد، بلکه توانست مشخصه های مورفولوژی آپوپتوزیس را در نورون های حرکتی کاهش و تعداد نورون های حرکتی سالم را در شاخ های شکمی نخاع، به طور معنی داری افزایش دهد. همچنین، این آنتی اکسید