قرآن کریم اقیانوسی بی کران و سرشار از علوم و معارف ناب بی حد و حصر است که همانند آن را نمی توان یافت از جمله مباحثی که این کتاب الهی در لابلای آیات خود به صراحت از آن سخن گفته بحث از عالم وجودی انسان و موت و حیات اوست در این رابطه آیات بسیاری وجود دارد که ویژگی ها و حالات وجودی انسان را از آغاز تا انجام مورد بررسی قرار داده است. قرآن کریم چهار دوره وجودی را برای انسان در دو حالت موت و حیات مطرح میکند. از این رو سیر و حرکت انسان با حالت موت از عالمذر شروع می شود وپس از گذر حیات دنیوی و موت برزخی در دوره آخرت با محشور شدن وی خاتمه می یابد.. البته اولیای الهی و مقتولان فی سبیل الله استثنا بوده و در برزخ نیز زنده هستند. انسان ها در عالم ذر پس از کسب معرفت الهی و بهره مندی از شعور و عقل و اختیار و تعلق روح هر بدنی به آن، به خالق و ربوبیت خدای متعال پی برده اند. این دوره خداوند از تک تک آنها عهد و میثاق گرفته تا حجت بر آنان تمام شود و راههای عذر و بهانه بر آنها بسته شود.پس امانتی عظیم که همان ولایت الهیه است بر عهده آنان گذاشته است. باورود انسان به عالم دنیا که از میان این دوران ها مهمترین دوره وجودی انسان است، سعادت یا شقاوت ابدی وی به اختیار و انتخاب خود رقم می خورد. همزمان با فرا رسیدن مرگ آدمی و توفی نفس آنان توسط ملائکه، انسان ها به استثنای اولیا و شهدای فی سبیل الله بی حالت موت می روند و تا برپایی قیامت در آن عالم به سر برده و از لذایذ و آلام آن بهره مند خواهند شد. نهایتاً با شروع قیامت ابدان انسانها به صورت رشد جنینی در دل خاک و روی همین زمین باسازی شده و پس از پیوستن به روح به سزای اعمال صالح و طالح خود خواهند رسید.از آیات قرآن کریم چنین بر می آید که افراد بشری پس از حساب و کتاب و طی مسیری به سوی بهشت و جهنم که در خارج از زمین قرار دارد رانده خواهند شد. در این پژوهش هریک از عوالم وجودی انسان با تکیه بر آیات قرآن کریم به صورت مجزا و جداگانه بررسی می شود.
