1403/09/03
علی شمس

علی شمس

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0003-3838-8189
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه معارف اسلامی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی مستندات قرآنی دعای عهد
نوع پژوهش
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها
تحلیل، مستندات قرآنی، دعای عهد، آداب دعا
سال 1402
پژوهشگران علی شمس(استاد راهنما)، زکیه سادات موذن(دانشجو)

چکیده

دعا در تمامی ادیان به خصوص در دین اسلام از جایگاهی ویژه برخوردار است. لذا دعاهای گوناگون، از طریق آیات و روایات نقل شده که یکی از آنها که بر خواندن آن هم تأکید ویژه‌ای شده است دعای عهد می‌باشد، لذا نگارنده در تحقیق حاضر با روش کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی – تحلیلی مستندات قرآنی دعای عهد را مورد بحث و بررسی قرار داده است و نتایج تحقیق حاکی از آن است که آداب دعا، درخواست‌های مربوط به دوران پیش از ظهور (ابلاغ صلوات به ولی امر الهی و درخواست متصف شدن به اوصاف منتظران راستین) و درخواست‌های مربوط به دوران ظهور در دعای عهد (رجعت و تشکیل حکومت توحیدی جهانی) از مهم‌ترین درخواست‌های بنده از خداوند متعال در دعای عهد می‌باشد که با تأمل در مفهوم این درخواست‌ها می‌توان گفت که خاستگاه هر یک از درخواست‌های مذکور، آیات قرآنی است که سوره اعراف آیه 180، بقره آیه 255، طه آیه 133، فاطر آیه 21، نساء 172 از مستندات قرآنی آداب دعا در دعای عهد است که مفهوم این فراز از دعا باور به قدرت الهی است که دعاکننده با اعتقاد به ربوبیت تکوینی و تشریعی خداوند متعال، بطور عاجزانه و با برشمردن برخی از صفات خداوند متعال درخواست‌های خود را در قالب دعا از خداوند متعال درخواست می‌نماید. احزاب آیه 56، واقعه 10، الرحمن 17، از مستندات قرآنی ابلاغ صلوات به ولی امر الهی در دعای عهد است که دعاکننده با ابلاغ صلوات بر حضرت مهدی(عج) و خاندان مطهر و پاکش از خداوند متعال درخواست متصف شدن به اوصاف منتظران حقیقی را طلب می‌نماید. این قبیل درخواست با مفهوم آیه 81 آل عمران، آیه 14 سوره صف، 83 و 84 سوره طه منطبق است. آخرین فراز دعا، درخواست‌های مربوط به دوران ظهور با عناوین درخواست رجعت، درخواست تشکیل حکومت جهانی و آثار آن (آباد کردن شهرها، احقاق واستحکام‌بخش نشانه‌های دین) است که آیه 83 سوره نمل، 95 سوره انبیاء، 11 غافر، 81 آل عمران و 61 هود از مهم‌ترین مستندات این‌گونه درخواست‌ها می‌باشد. بر اساس مفهوم دعای عهد و آیات قرآن کریم شخص مومن اعمال و رفتار خود را بر مدار جلب رضایت امام(ع) قرار می‌دهد و با اصلاح معایب و برطرف کردن نواقص خود را جزو خدمتگزاران ایشان قرار می‌دهد و با شمردن برخی از صفات و ویژگی‌های حضرت «وَاجْعَلْهُ اللّهُمَّ مَفْزَعاً لِمَظْلُومِ عِبادِکَ، وَناصِراً لِمَنْ لَایَجِدُ لَهُ ناصِراً غَیْرَکَ،» (پناه و یاور مهدی باوران) به مستضعفین و مظلومان عالم، مژده نوید و نجات می‌دهد.