زمینه و هدف: داکسوروبیسین (DOX)یک داروی ضد سرطان با کاربرد وسیع است که کاربرد بالینی آن در شیمی درمانی به دلیل عوارض جانبی آن از جمله سمیت روی بیضه محدود میشود. هدف از این مطالعه بررسی اثر حفاظتی نانواکسید روی (nZnO) بر سمیت القا شده توسط DOX در سیستم تناسلی نر میباشد. مواد و روشها: در این مطالعه تجربی رتهای نر بالغ ویستار به طور تصادفی به چهار گروه، شامل گروه کنترل و سه گروه تجربی به ترتیب شامل سالین، DOX(6 میلیگرم بر کیلوگرم)، nZnO(5 میلیگرم بر کیلوگرم) و DOX به دنبالnZnO (i.p) دریافت نمودند. تیمار به مدت 3 روز انجام شد. 28 روز پس از پایان تیمار تغییرات بافتی سیستم تناسلی و شاخصهای تولید مثلی مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها: استفاده از DOXدر گروه تجربی 1 سبب کاهش معنیدار قطر لولههای سمینی فر و ضخامت اپی تلیوم ژرمینال شد. همچنین شاخصهای لقاح و باروری، تعداد زادهها و تراکم اسپرم اپیدیدیمی کاهش پیدا کرد، در حالی که سلولهای لایدیگ دژنره و سلولهای سرتولی دفرمه افزایش نشان داد. نتیجه گیری: مصرف همزمان nZnO سبب بهبود معنی دار تغییرات ناشی از DOX شد. این یافتهها نقش حفاظتی nZnO را در برابر سمیت تولید مثلی القا شده توسط DOX نشان میدهد.
