۱۴۰۴/۰۳/۰۸
علی حسن بیگی

علی حسن بیگی

مرتبه علمی: استاد
ارکید: https://orcid.org/۰۰۰۰-۰۰۰۳-۰۸۰۶-۷۳۸۴
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه الهیات
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
مخاطب شناسی با تاکید بر آیه ۷۸ سوره حج ؛ مطالعه موردی: المیزان و التحریر
نوع پژوهش
مقاله ارائه‌شده
کلیدواژه‌ها
آیه ۷۸ سوره حج، مخاطب شناسی، المیزان، التحریر و التنویر، بررسی تطبیقی
سال 1403
پژوهشگران ماهرخ غلامی ، علی حسن بیگی

چکیده

مخاطب‌شناسی در قرآن یکی از ضروریات مهم تفسیری است؛ زیرا قرآن کلامی است که دارای دو رکن متکلم و مخاطب می‌باشد. یکی از آیات قرآن که بحث مخاطب‌شناسی در آن اهمیت ویژه‌ای دارد، آیه 87 سوره حج است. در این زمینه پژوهشی انجام نشده است. این نوشتار با روش تحلیلی و بررسی تطبیقی نظرات عالمه طباطبایی و ابن عاشور به دنبال پاسخ به این پرسش است که ضمایر مخاطب در این آیه به چه کسانی اشاره دارد. عالمه طباطبایی در المیزان معتقد است که مخاطبان این آیه اهل بیت (ع) هستند. در مقابل، ابن عاشور بر این باور است که از آن‌جا که اجتبای الهی تعلیل برای ما بعد می‌باشد، منظور از مخاطبان ائمه نیست و او مخاطبان را صحابه پیامبر می‌داند. با دقت در معنا و مفاهیم واژگان «اعتضام»، «اجتباء»، «شهادت»، «جهاد» و ارتباط آن‌ها با جملات این آیه، می‌توان بیان کرد که مخاطبان این آیه در درجه اول ائمه معصومین هستند و مختص به ایشان می‌باشند. اما حکم این آیه تنها مختص به آنان نیست، زیرا این آیه حرج را از عموم مردم نیز نفی کرده و حکم آیه عام است.