چکیده هدف: این پژوهش در نظر دارد تا کنشهای گفتاری استنادات قرآنی کتاب خلدبرین را بر اساس نظریه کنش گفتاری تحلیل کند و به این پرسش پاسخ دهد که بر مبنای این نظریه، استنادات قرآنی این منبع، چگونه و بسامد هر کنش گفتار به چه میزان بوده است؟ پیشینه پژوهش: هرچند کارهای ارزندهای درباره تاریخنگاری دوره صفویه صورت گرفته است؛ اما به نظر میرسد که به موضوع تحلیل کنشهای گفتاری در استنادات قرآنی منابع دوره صفویه با تاکید بر کتاب خلدبرین اشاره نشده است. روش پژوهش: این پژوهش بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی است و از دادههای کمی و کیفی استفادهشده است. یافتهها: بیشترین کنش گفتاری استنادات قرآنی کتاب خلد برین با تعداد 34 مورد از 41 مورد با 82.92 درصد، مربوط به کنشهای اظهاری است. کنشهای ترغیبی با 7 مورد به تعبیری با 17.07 درصد در مقام دوم از بیشترین استنادات قرار دارند و در نهایت هیچ موردی از کنشهای تعهدی، عاطفی و اعلامی دیده نشد. نتایج: هنگامیکه کنشهای اظهاری بیشترین بسامد را در متن داشته باشند، نشانه آن است که نویسنده قصد دارد بهصورت شفاف و مستقیم حقایق و اطلاعات را به خواننده منتقل کند و این نوع کنش گفتاری در متون تاریخی و خبری بسیار رایج است.