1403/02/20

سید مجتبی حسینی الموسوی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم اداری و اقتصاد
نشانی: دانشگاه اراک، گروه حقوق
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
واکاوی دلایل مخالفت شورای نگهبان با استانی شدن انتخابات
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها
استانی شدن،مجلس شورای اسلامی،نظام انتخاباتی،شورای نگهبان،سیاست کلی انتخابات
سال 1401
مجله مطالعات حقوق عمومي
شناسه DOI
پژوهشگران سید مجتبی حسینی الموسوی ، بیژن عباسی

چکیده

نظام فعلی انتخابات ایران براساس اکثریت دومرحله ای است که طبق آن، داوطلبان برمبنای قانون تعیین محدوده حوزه های انتخاباتی،با هم رقابت می کنند.بعد از دوره ششم تقنین،به منظور اصلاح نظام انتخاباتی با محوریت گسترش حوزه انتخاباتی از سطح منطقه به استان و تغییر سازوکار گزینش از مدل اکثریت مطلق به نسبی یا مختلط(اکثریتی-تناسبی)، مجلس طرح های گوناگونی را تصویب کرد، اما تاکنون هیچ یک از طرح های پیشنهادی نتوانسته است مُهر تأیید شورای نگهبان را بگیرد.در نظام های پیشنهادی، این احتمال وجود دارد داوطلبی به مجلس راه یابد که منتخب مردم نبوده است.ایرادها بیشتر به نظام اکثریت مطلق معطوف است، حال آن که در این نظام نتیجه انتخابات کاملاً روشن و بدون ابهام است.از دید دادرس قانون اساسی،اگر انتخابات بخواهد در حوزه استان صورت بگیرد،مدل پیشنهادی باید سازوکاری را فراهم کند که فرد منتخب در هر دو حوزه(استانی،منطقه ای) حائز اکثریت آراء باشد(اصل ششم).علاوه بر این،تغییر حوزه انتخاباتی، نگاه ها را به مناطق پرجمعیت معطوف خواهد کرد که بر اثر آن، مشارکت مردمی به ویژه در نواحی کم جمعیت کاهش می یابد(اصل سوم). استانی شدن با برخی از بندهای سیاست های کلی انتخابات مغایرت دارد(بند 1 اصل یک صدودهم).همچنین با اجرای این طرح، هزینه برگزاری انتخابات افزایش می یابد که با اصل توازن درآمد و هزینه هم خوانی ندارد(اصل هفتادوپنجم).نماینده براساس اصل هشتاد و چهارم حق اظهار نظر در مورد مسائل فرامنطقه ای را دارد؛تناسب برقرار کردن میان علائق منطقه ای و ملی پیش نیاز هرگونه تغییر بنیادی در نظام انتخاباتی است.