سعید موسوی پور

خانواده نظامی اجتماعی است که اختلال در هر یک از اعضای آن، کل نظام را مختـل می -کند. یکـی از مواردی که بر نظام خانواده تأثیر می گـذارد، معلولیـت فرزندان است. پژوهش-ها نشان می دهد که اثرات منفی داشتن کودک کم توان یا ناتوان موجب ایجاد تنش و فشار در اعضای خانواده خصوصاً مادر می شود (نریمـانی آقامحمـدیان، رجبی، 1386). مادران این کودکان از منابع حمایتی و مؤثری برخوردار نیستند. گاهی آن ها آنقدر از کودک کم توان خود حمایت می کنند که موجب غفلت از خود در تمامی ابعاد جسمی، روانی، معنوی و اجتماعی می شوند (محمدخان کرمانشاهی و همکاران، 1385). هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی گشتالت درمانی گروهی بر میزان خودتنبیهی، ذهن آگاهی و اثراستیگما در مادران کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم، کم توانی هوشی و چندمعلولیتی در شهر اراک در سال های 1399-1398 بوده است. مواد و روش: روش این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی در زمره پژوهش های شبه تجربی باطرح پیش آزمون-پس آزمون بوده است. جامعه آماری شامل تمامی مادران کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم، کم توانی هوشی و اختلال چندمعلولیتی شهراراک بوده است. نمونه پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و شامل 6 نفر از مادران دارای فرزند مبتلا به اختلالات طیف اتیسم،13 نفر از مادران دارای فرزند مبتلا به کم توانی هوشی و 10 نفر از مادران دارای فرزند مبتلا به معلولیت های چندگانه بوده است. گروه های مادران دارای کودکان مبتلا به اختلالات طیف اتیسم، کودکان مبتلا به کم توانی هوشی و کودکان مبتلا به چندمعلولیت، تحت آموزش گشتالت درمانی گروهی قرارگرفتند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه های کنترل فکر (با زیر مجموعه خود تنبیهی)، اثراستیگما و پرسشنامه پنج عاملی ذهن آگاهی بوده است. نتایج: نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که، گشتالت درمانی گروهی بر میزان خودتنبیهی، ذهن آگاهی و اثراستیگما در مادران کودکان مبتلا به اختلالات طیف اتیسم، کم-توانی هوشی و چندمعلولیتی اثر معنادار دارد وهمچنین مشخص شد که میان اثرگذاری گشتالت درمانی گروهی در زمینه خودتنبیهی بین گروه مادران کودکان مبتلا به اختلالات طیف-اتیسم با دو گروه مادران کودکان مبتلا به کم توانی هوشی و چند معلولیتی تفاوت معناداری وجوددارد. در مورد سایر متغیرها وگروه ها در زمینه اثر بخشی گشتالت درمانی گروهی، ت