محمد حسین مرادی

اهلی سازی و انتخاب به شدت در خصوصیات ظاهری و رفتاری حیوانات اهلی امروزی تغییر ایجاد کرده است. در این مسیر انتخاب های انجام شده توسط انسان نشانه های قابل شناسایی را در ژنوم گاوهای امروزی به جا گذاشته که آشکار سازی این نشانه ها می تواند به اصلاح و بهبود ژنتیکی صفات مهم اقتصادی در این حیوانات کمک کند. طی دهه های اخیر تمایل به شناسایی ژن ها و نواحی ژنومی که هدف انتخاب بوده اند رو به افزایش بوده است. شناسایی نشانه های انتخاب می تواند دیدگاه های ارزشمندی در مورد ژن ها و یا مناطق ژنومی که تحت فشار انتخاب بوده و یا هستند فراهم کند که به نوبه خود منجر به درک بهتر ارتباط ژنوتیپ-فنوتیپ می شود. امروزه بیماری ورم پستان یکی از مهمترین چالش های اقتصادی در صنعت گاو شیری است که عمدتاً به دلیل انتخاب گسترده در طی دهه های اخیر برای افزایش تولید شیر به وجود آمده است. در این تحقیق با هدف شناسایی مناطق ژنومی مرتبط با ورم پستان، از اطلاعات طرح ملی گاو شیری هلشتاین آلمان استفاده شد. نمونه ها با استفاده از آرایه های Illumina Bovine 50K SNP تعیین ژنوتیپ شدند. 133 راًس دام بیمار و 133 راًس دام سالم بر اساس اطلاعات ثبت شده در رابطه با ابتلا به ورم پستان در اولین دوره شیردهی جهت جستجوی نشانه های انتخاب با استفاده از آماره تمایز جمعیتی تتا و آماره مبتنی بر عدم تعادل پیوستگی و طول هاپلوتایپی XP-EHH انتخاب شدند. با در نظر گرفتن صدک 9/99 کل ارزش های تتا، 10 ناحیه ژنومی روی کروموزوم های 1 (2 ناحیه)، 3، 5، 6، 14 (2 ناحیه)، 21 (2 ناحیه) و 28 و صدک 99/99 کل ارزش های XP-EHH برای گروه سالم دو منطقه ژنومی روی کروموزوم های 11 و 14 و برای گروه بیمار دو منطقه روی کروموزوم 4 شناسایی شدند. همچنین برای صدک 9/99 ارزش های XP-EHH مناطق ژنومی برای گروه سالم روی کروموزوم های 3، 4 (دو منطقه)، 6، 7، 8 (دو منطقه)، 9، 10، 11، 12 (دو منطقه)، 14 (دو منطقه)، 15 (دو منطقه)، 24 (دو منطقه)، 26 و 28 قرار داشتند و همچنین برای گروه بیمار روی کروموزوم های 3، 4 (شش منطقه)، 6، 8 (دو منطقه)، 9 (سه منطقه)، 14 و 22 به عنوان نشانه های انتخاب شناسایی شدند. بررسی های بیشتر بیوانفورماتیکی نشان داد که ژن های موجود در این مناطق با سیستم ایمنی و بیماری-های خود ایمنی، سیستم عصبی، انواع سرطان از جمله سرطان پستان، تولید شیر و اجزای آن مرتبط می