1403/02/24
محمد حسن بیگی

محمد حسن بیگی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0001-7698-7524
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه تاریخ
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
تلاش دیوانسالاران ایرانی جهت تسلط بر امور خلافت عباسی (از ابتدای خلافت تا آغاز حکومت هارون الرشید)
نوع پژوهش
مقاله ارائه‌شده
کلیدواژه‌ها
دیوانسالاری، ایرانیان، خلافت عباسی، وزیران.
سال 1397
پژوهشگران محمد حسن بیگی

چکیده

اولین وزیران خلافت عباسی همگی ایرانی بودند. آنها در این جایگاه نقش مهمی در پیشبرد اهداف خلافت ایفا کردند. همانطور که در جهت چیرگی بر امور خلافت نیز تلاش های زیادی را نمودند. دیوانسالاران ایرانی را باید اولین کسانی دانست که در دربار خلفا نفوذ کردند و از این راه تلاش نموده امور خلافت را تحت کنترل خود در آوردند. در دوره مورد بحث 5 تن از وزیران ایرانی با نام های ابوسلمه خلال همدانی، خالد برمکی، معاویه بن یسار، یعقوب بن داود و فیض بن ابی صالح به مقام وزارت رسیدند که هر یک جایگاه و نقش مهمی در خلافت عباسی داشتند و از این طریق تلاش می کردند بر امور خلافت مسلط شده و اهداف ملی و سیاسی خود را پیگیری نمایند. پژوهش پیش روی در پی بررسی نقش و جایگاه وزیران ایرانی در خلافت عباسی و تلاش آنها جهت تسلط بر امور این خلافت است. سوالات اصلی آن ست که این وزیران تا چه اندازه در خلافت عباسی صاحب نفوذ بودند؟ و چگونه از این نفوذشان جهت پیشبرد اهداف سیاسی و ملی خود بهرمند گشتند؟ که در پاسخ باید وزارت دوره مورد بحث آغاز شکل گیری نظام دیوانسالاری ایرانی در دربار خلفای اسلامی بودند که این نفوذ اسبابی را فراهم ساخت که موجب قدرت گیری وزرای ایرانی در دوره های بعد خصوصا در عصر برمکیان و آل سهل گشت. دستاوردهای پژوهش حاکی از آن است که گرچه وزرای دوره نامبرده نتوانستند کنترل امور خلافت را بدست بگیرند اما نقش مهمی در امور خلافت ایفا نموند.