محمد حسین آبنوسی

مقدمه: دی اتانول آمین یک آلاینده زیست محیطی است که در صنایع مختلف مورد استفاده است. انسان ها توسط صنایع مختلف و محصولات مراقبت فردی با این ماده در تماس می باشند. در این پژوهش تأثیر غلظت های مختلف دی اتانول آمین بر توانایی حیات، تکثیر، تمایز و فاکتورهای بیوشیمیایی سلول های بنیادی مزانشیم مغز استخوان رت (MSCs) مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: MSCs تا سه پاساژ کشت شد. در بخش اول به کمک تست تریپان بلو و MTT توانایی زیستی سلول های مزانشیم به مدت 12، 24 و 48 ساعت در محیط کشت فاقد ترکیبات استئوژنیک و دارای دی اتانول آمین با غلظت های 025/0، 05/0، 1/0، 2/0، 4/0، 6/0، 8/0، 1، 2، 4، 8 و 16 میلی مولار بررسی و غلظت های 1، 4 و 16 میلی مولار برای ادامه مطالعه انتخاب شد. توانایی تکثیر با استفاده از آزمون های توانایی تشکیل کلنی (CFA) و دو برابر شدگی جمعیت (PDN) بررسی و با توجه به مرگ و میر بالای سلول ها در 16 میلی مولار، ادامه ی مطالعات با غلظت های 1 و 4 میلی مولار و مدت زمان 48 ساعت انجام شد. سلول ها از نظر ریختی با استفاده از رنگ های فلورسنس، سطح الکترولیت سدیم، پتاسیم با استفاده از فلیم فتومتر و میزان کلسیم، میزان فعالیت آنزیم های LDH، ALT، AST و ALP با استفاده از کیت های تجاری، میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی با روش اسپکتروفتومتر ارزیابی شد. در بخش دوم که شامل بررسی توانایی تمایز است، تأثیر غلظت های 1و 4 میلی مولار به عنوان غلظت های منتخب در زمان 21 روز بر توانایی زیستی، ریخت شناسی، سطح الکترولیت ها، فعالیت آنزیم های LDH، ALT وAST و میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در سلول های تمایز یافته بررسی شد. تمایز سلول ها با استفاده از روش کمی آلیزارین رد، اندازه گیری غلظت کلسیم و فعالیت آنزیم ALP مورد ارزیابی قرارگرفته و داده ها توسط روش آماری ANOVA، آزمون Tukey آنالیز و 05/0>p به عنوان سطح معنی دار در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج به دست آمده نشان داد که توانایی زیستی سلول های مزانشیم در 12 ساعت از غلظت 6/0 و در 24 و 48 ساعت از غلظت 2/0 کاهش یافت. توان تکثیر سلول ها نیز به صورت وابسته به غلظت توسط غلظت های منتخب کاهش معنی دار داشت. در سلول های تیمار شده با غلظت های 1 و 4 میلی مولار دی اتانول آمین، قطر هسته و میزان الکترولیت سدیم و پتاسیم بدون تغییر بود. مساحت سیتوپلاسم و می