محمد حسین آبنوسی

مقدمه: مطالعات قبلی نشان داد که پارا- نونایل فنل یک آلاینده ی زیستی و استروژنیک با دوز کم در طولانی مدت باعث اختلال در فرایند تکثیر و تمایز سلول های بنیادی مزانشیم مغز استخوان رت (MSCs) شد ولی مکانیسم آن به خوبی مشخص نیست. در این پژوهش مکانیسم اثر پارا- نونایل فنل در طی زمان های مختلف بر توانایی حیات، توانایی تکثیر، چرخه سلولی و بیان ژنهای دخیل در تمایز MSCs به استئوبلاست بررسی شد. مواد و روشها: در این مطالعه ی تجربی MSCs در شرایط استریل استخراج و در محیط کشت DMEM حاوی 15 درصد FBS و پنی سیلین/استرپتومایسین تا پاساژ سه کشت و با غلظت های 0، 5/0 و 5/2 میکرومولار پارا-نونایل فنل در زمان های 5، 10، 15 و 20 روز تیمار شد. از تست تریپان بلو و متیل تیازول تترازولیوم جهت بررسی توانایی حیات، از رنگ آمیزی هوخست و آکریدین اورانژ برای مطالعه ی مورفولوژی، از تست CFA و PDN به منظور بررسی توانایی تکثیر استفاده گردید. سطح الکترولیت ها (سدیم و پتاسیم) با دستگاه فلیم فتومتر و میزان کلسیم و آنزیم های ALT، AST، ALP و LDH با کیت های تجاری و مقدار FRAP، MDA، SOD و CAT با تکنیک اسپکتروفتومتری سنجیده شد. هم چنین مطالعه ی چرخه ی سلولی با فلوسایتومتری و بررسی پروفایل پروتئین ها با الکتروفورز طبیعی و دناتوره انجام پذیرفت. بیان ژن های دخیل در تمایز با تکنیک rt-PCR ارزیابی گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS با روش آماری ANOVA، آزمون Tukey تجزیه و تحلیل و (05/0>P) به عنوان سطح معنی دار در نظر گرفته شد. نتایج: آنالیز داده ها نشان داد که پارا- نونایل فنل با بر هم زدن تمامیت غشای MSCs و تخریب ساختارهای درونی سلول از طرفی و از بین بردن تعادل الکترولیت های داخل سلول و تغییر متابولیسم سلولی سبب کاهش توانایی حیات و توانایی تکثیر MSCs شد. علاوه بر این پارا- نونایل فنل با کاهش توان آنتی اکسیدانی سلول ها موجب القای استرس اکسیداتیو گشت. بررسی پروفایل پروتئینی سلول های تیماری، تغییرات گسترده ای در برخی از باندهای پلی پپتیدی را نمایان ساخت که بیان گر اثر این آلاینده بر پروتئین های حیاتی سلول می باشد. تحلیل داده های چرخه ی سلولی MSCs تیماری نشان داد که این ترکیب با تأثیر بر چرخه ی سلول، سبب توقف سلول های تیماری در فازهای S و G2/M می گردد. هم چنین مطالعه ی روند تمایز MSCs به استئوبلاست بعد از تیمار با پارا- نونا