مدیریت جامع و اصولی منابع آب زیرزمینی مستلزم داشتن اطلاع کافی از تغییرات مکانی کیفیت آب بر اساس مدل های بهینه سازی و شبیه سازی می باشد. در این پژوهش با استفاده از مدل ANFIS و مدل شبکه عصبی مصنوعی با دو روش آموزش MLPLM و MLPBFG و نیز روش زمین آمار سیستم اطلاعات جغرافیایی، تغییرات مکانی پارامترهای کیفی منابع آب زیرزمینی دشت کمیجان شامل هدایت الکتریکی، اسیدیته و غلظت ذرات جامد بررسی گردید. نتایج نشان داد در بین مدل های شبکه هوشمند، ANFIS با ضریب تبیین بالای 9/0 از کارایی بهتری برخوردار است. همچنین در روش زمین آمار، مدل کریجینگ در تمامی متغیرهای مورد بررسی با داشتن ضریب تببین بالا (به ترتیب 73/0، 66/0 و 85/0 برای متغیرهای EC، TDS و pH) عملکرد بهتری نسبت به روش کوکریجینگ داشته است. با توجه به نتایج ارزیابی متقابل و نقشه های پهنه بندی، روش شبکه هوشمند ANFIS نتایج بهتری را نسبت به روش زمین آمار ارائه داد.
