1403/02/22
مه نوش مقدسی

مه نوش مقدسی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0003-4933-6501
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 14019976700
دانشکده: دانشکده کشاورزی و محیط زیست
نشانی: دانشگاه اراک، گروه مهندسی آب
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل اثر طول دوره آماری بر احتمال وقوع خشکسالی با استفاده از رویکرد توابع مفصل (مطالعه موردی: ایستگاه سینوپتیک اراک)
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها
ساختار وابستگی، شدت و مدت خشکسالی،شاخصSPEI، ایستگاه اراک، احتمال وقوع خشکسالی
سال 1400
مجله تحقيقات آب و خاك ايران
شناسه DOI
پژوهشگران کیمیا نادری ، مه نوش مقدسی ، اشکان شکری ، فرشاد احمدی

چکیده

در سال های اخیر با توسعه روش های آماری و کاربرد ریاضیات پیشرفته ساختار وابستگی موجود در پدیده های حدی نظیر خشکسالی مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعه حاضر تحلیل چندمتغیره خشکسالی های ایستگاه سینوپتیک اراک با استفاده از شاخص SPEI و توابع مفصل و اثر طول دوره آماری بر ارزیابی ریسک خشکسالی بررسی گردید. بدین منظور داده-های بارش و دمای مشاهداتی و شبکه ای پایگاه اقلیمی جهانی (CRU) برای ایستگاه منتخب جمع آوری و دو دوره آماری 100 و 37 ساله برای این تحقیق انتخاب شده است. سپس خصوصیات مدت و شدت خشکسالی در مقیاس های زمانی مختلف (1، 3، 6، 9 و 12) استخراج و ساختار وابستگی موجود در بین مشخصه ها با استفاده از ضرایب همبستگی اسپیرمن و تاو کندال بررسی و مشخص گردید که بجز در مقیاس یک ماهه، در سایر مقیاس های زمانی همبستگی معناداری بین مشخصه ها وجود دارد. پس از تعیین بهترین توزیع حاشیه ای، پنج تابع مفصل برای ایجاد توزیع دو متغیره شدت و مدت خشکسالی برازش داده شد. نتایج نشان داد که در ایستگاه اراک برای هر دو دوره آماری 100 و 37 ساله به ترتیب مفصل کلایتون و گامبل- هوگارد به دلیل دارا بودن بیشترین مقدار NS و کمترین مقدار NRMSE بهترین عملکرد را داشته و برای ایجاد توزیع های دومتغیره شدت و مدت خشکسالی انتخاب شدند. همچنین نتایج حاکی از آن بود که دوره آماری 37 ساله برای برررسی خشکسالی ها با شرط "یا" مناسب بوده اما در حالت "و" و تشدید خشکسالی ها، دوره بازگشت توأم نزدیک به 45 سال می رسد. بنابراین پیشنهاد می شود که از دوره آماری 100 ساله برای تحلیل خشکسالی های منطقه مورد مطالعه استفاده شود.