مه نوش مقدسی

در مطالعه حاضر تحلیل چند متغیره خشکسالی دشت اراک با استفاده از شاخصهای هواشناسی (SPEI (و کشاورزی (SSI (و توابع مفصل تحت تأثیر تغییر اقلیم بررسی گردید. بدین منظور دادههای بارش و دمای مشاهداتی، پایگاه اقلیمی جهانی )CRU )و دادههای رطوبت خاک )SM CCI ESA )طی دو دوره آماری 011(6102-0101 )و 71( 6102-0101 )سال و دادههای اقلیمی آینده با استفاده از مدل- برای( SSP5-8.5 و SSP1-2.6( SSPs-RCPs انتشار سناریوهای آخرین تحت CMIP6 اقلیمی های دوره 6162-6161 استخراج شد. سپس خصوصیات مدت و شدت خشکسالی در مقیاسهای زمانی مختلف )یک، سه، شش، نه و 06 )استخراج و ساختار وابستگی موجود در بین مشخصهها با استفاده از ضرایب همبستگی اسپیرمن و تاو کندال بررسی گردید که بجز در مقیاس یک ماهه، در سایر مقیاسهای زمانی همبستگی معناداری را نشان داد. پس از تعیین بهترین توزیع حاشیهای، پنج تابع مفصل برای ایجاد توزیع دو متغیره شدت و مدت خشکسالی برازش داده شد. مفصلهای گاالمبوس، گامبل-هوگارد و کالیتون با بیشترین تکرار به دلیل دارا بودن بیشترین مقدار NS و کمترین مقدار NRMSE و Sn بهترین عملکرد را داشته و برای ایجاد توزیعهای دومتغیره شدت و مدت خشکسالی انتخاب شد. نتایج نشان داد که خشکسالی در آینده با شدت بیشتر و طوالنی تر تحت تأثیر سناریو 5.8-SSP5 اتفاق خواهد افتاد. اثر تغییر اقلیم بر دوره بازگشت توأم خشکسالی مالیم در دورههای آینده )حالتهای "یا" و "و"( نسبت به خشکسالی شدید تغییر چندانی نمیکند. همچنین خشکسالی در حالت"و" در دوره بازگشتهای بیشتر و در حالت "یا" در دوره بازگشتهای کوتاهتر اتفاق افتاده است