آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.)، گیاهی متعلق به تیـره نعناعیـان (Lamiaceae) است. پراکنش این گیاه در دنیا محدود بوده و منحصراً در کشورهای ایران، پاکستان و افغانستان پراکنش دارد. این گیاه دارویی به دلیل برداشت بی رویه و ارزش اقتصادی بالا یکی از گونه های درمعرض انقراض می باشد. در این پژوهش تنوع ژنتیکی شش توده مختلف آویشن شیرازی جمع آوری شده از رویشگاه های مختلف استان هرمزگان شامل فاریاب، لاور شیخ، بندر خمیر، تنگ زاغ، رودخانه و بشاگرد با استفاده از نشانگرهای ISSR انجام شد. استخراج DNA از برگ به کمک روش CTAB با کمی تغییر انجام گردید. از 14 اغازگر ISSR که باندهای واضح تری در واکنش زنجیر ای پلی مراز تولید کرده بودند در این آزمایش استفاده گردید. با کمک نرم افزاز NTSYS با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و الگوریتم میانگین فاصله (UPGMA) نمودار خوشه ای مربوطه ترسیم شد. همچنین نمودار دوبعدی بر اساس تجزیه به مولفه های اصلی شکل گرفت. نتایج حاصل از ضریب تشابه جاکارد نشان داد که تشابه ژنتیکی توده های آویشن شیرازی بین 36/0–23/0 متغیر است. کمترین تشابه بین توده های رویشگاه رودخانه و لاورشیخ و بیشترین تشابه بین توده های رودخانه و بشاگرد مشاهده شد. تجزیه خوشه ای داده ها، توده های مورد بررسی را در فاصله اقلیدسی 31/0 در سه گروه مجزا قرار داد و تقریبا با نمودار دوبعدی حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی داده ها مشابه بود. در کل، نتایج نشان داد که نشانگرهای ISSR برای بررسی تنوع ژنتیکی توده های آویشن شیرازی در استان هرمزگان مناسب بوده و توده ها تقریبا براساس الگوی جغرافیایی که از آن منشا گرفتند، از هم تفکیک می شوند.
