جواد مظفری

از مهم ترین نیازهای حیات بشری، وجود آب پاکیزه برای ایجاد شرایط سالم در زندگی انسانهاست. تخلیه پساب ها به منابع آبهای سطحی در گوشه و کنار دنیا فجایع زیست محیطی گوناگونی را به وجود آورده است.در این راستا با بررسی کیفیت آب رودخانه ها می توان این مشکلات و خطرات را تا حدودی کنترل نمود. یکی از فعالیتهای انسانی که می تواند بر کیفیت آب رودخانه تاثیر بگذارد، توسعه مزارع پرورش ماهی است که سبب ورود آلاینده های مختلف شیمایی و بیولوژیکی به محیط می شود. فسفات از جمله عوامل آلوده کننده موجود در این پسابها می باشد.افزایش بیش از حد فسفات سبب شده تا جلبک ها بیش از حد رشد کرده، سبب کدورت آب شده و در نهایت مرگ آبزیان را در پی خواهد داشت.هدف از این پژوهش، بررسی کارایی سه ماده ی کشاورزی در کاهش غلظت فسفات آب خروجی مزارع پرورش ماهی می باشد .در این تحقیق از سه ماده ی کشاورزی از جمله ذرت علوفه ای خشک شده– سبوس گندم و تفاله چغندرقند استفاده گردید. بدین صورت که هریک از مواد ذکر شده را در داخل استوانه هایpvc ریخته و آب پساب یکی از مزارع پرورش ماهی را با محدوده PH (6.83-8.5) و محدوده دمایی(16.32-19.49) در مدت زمان 4 ساعت به صورت مستمر از روی این استوانه ها عبور داده و در مدت زمان های 1-2-4-8-32 دقیقه و 1-2و 4 ساعت از ورودی و خروجی استوانه ها نمونه برداری صورت پذیرفت. نتایج حاصله نشان داد درصد جذب فسفات در سبوس گندم روندی افزایشی- کاهشی به خود گرفته و در تفاله و ذرت علوفه ای تقریبا درصد جذب به ترتیب به صورت افزایشی وکاهشی می باشد. همچنین بیشترین جذب فسفات مربوط به سبوس گندم با درصد جذب 91.71% و در مدت زمان 32 دقیقه صورت گرفته است. بیشترین درصد جذب در تفاله چغندر و ذرت به ترتیب برابر با 80.25%و 84.16% و در مدت زمان های 2 و 4 دقیقه صورت گرفته است.