حسین محمدی

هدف پژوهش حاضر، شناسایی مناطق ژنومی و ژن‌های کاندیدای مرتبط با صفات پشم از طریق پویش ژنومی برپایه آنالیز مسیر در گوسفند نژاد زندی بود. بدین منظور 96 رأس گوسفند با استفاده از آرایه‌های 50K تعیین ژنوتیپ شدند و برای هر دام رکوردهای فنوتیپی شامل میانگین قطر الیاف، ضریب تغییرات قطر الیاف، نسبت الیافی که مساوی یا بیشتر از 30 میکرومتر قطر الیاف، طول استاپل، نسبت کمپ و نسبت مو در الیاف اندازه‌گیری شد. ارزیابی پویش ژنومی برای صفات در نرم‌ا-فزار GEMMA انجام شد، سپس با استفاده از بسته نرم‌افزاری biomaRt2 ژن‌های معنی‌داری که در داخل و یا 50 کیلوباز بالا و پایین دست نشانگرهای معنی‌دار قرار داشتند، شناسایی گردید. در نهایت، آنالیز غنی‌سازی مجموعه‌های ژنی بوسیله برنامه برخط KOBAS با هدف شناسایی عملکرد بیولوژیکی ژن‌های کاندیدا انجام شد. در این پژوهش ژن‌های مرتبط با صفات قطر الیاف CEP290)، PRKCZ، TMTC3، RHPN2 و TNFSF4)، طول استاپل (NLGN1، SPHKAP و PLCE1) و نسبت کمپ و مو (FAT1 و PIK3R4) شناسایی شدند. در تحلیل غنی‌سازی مجموعه‌های ژنی، تعداد 21 مسیر با صفات پشم شناسایی شدند. از بین مسیرهای زیستی شناسایی شده نقش مهمی در رشد و توسعه فولیکول‌های مو، تولید کراتینوسیت‌ها، رشد و توسعه اپیدرمال، سنتز آنزیم‌های تروئونین کینازها و مسیر سیگنال‌دهی Wntداشتند. با توجه به تأیید نتایج قبلی و شناسایی ژن‌های کاندیدای جدید با عملکرد مولکولی مرتبط با صفات الیاف پشم، نتایج این تحقیق می‌تواند در درک ساز و کار ژنتیکی کنترل کننده صفات پشم مورد استفاده قرار گیرد و در انتخاب ژنتیکی گوسفند از طریق کیفیت بالاتر پشم مفید باشد.