حسینعلی قاسمی

این پژوهش در قالب دو آزمایش به منظور تخمین انرژی متابولیسمی خرمای ضایعاتی و اثر آن بر عملکرد رشد، فراسنجه های هماتولوژی و بیوشیمایی خون جوجه شترمرغ ها انجام گرفت. در آزمایش اول، اندازه گیری مقادیر انرژی قابل متابولیسم ظاهری (AME) ضایعات خرما با استفاده از روش نشانگر خاکستر نا محلول در اسید (AIA) و جمع آوری کل فضولات انجام شد؛ که مقادیر به دست آمده برای این دو روش در سطح 40 درصد به ترتیب 9/3553 و 8/3612 کیلوکالری بر کیلوگرم بود. مقدار انرژی متابولیسمی تصحیح شده بر حسب نیتروژن (AMEn) در دو روش مذکور در سطح 40 درصد به ترتیب 5/3415 و 7/3495 کیلوکالری بر کیلوگرم بدست آمد. در آزمایش دوم از تعداد 21 قطعه شترمرغ 6 ماهه در قالب طرح کاملاً تصادفی به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف ضایعات خرما (صفر، 10 و 20 درصد) بر عملکرد رشد، قابلیت هضم مواد مغذی و فراسنجه های هماتولوژی و بیوشیمیایی جوجه شترمرغ ها مورد مطالعه قرار گرفت. تمام جیره های آزمایشی حاوی پروتئین و انرژی برابر بودند. اگرچه نتایج آزمایش هیچ تاثیر معنی داری از ضایعات خرما بر فراسنجه های عملکرد رشد (وزن نهایی بدن، افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراکی) نشان ندادند (05/0P> )، اما تیمار 10 درصد ضایعات خرما تمایل به افزایش وزن روزانه را نسبت به تیمار شاهد داشتند (081/0=P). بر آورد مقادیر ضرایب هضمی مواد مغذی نشان داد که اثر جیره های آزمایشی بر هضم ماده خشک، ماده آلی، انرژی، چربی خام، خاکستر، عصاره ی عاری از نیتروژن و همچنین کلسیم، فسفر و سدیم معنی داری نبود (05/0P> ). اما تیمار 20 درصد ضایعات خرما سبب افزایش معنی دار هضم فیبر خام (05/0P<) و تمایل به افزایش قابلیت هضم پروتئین خام (09/0P=) در مقابل جیره شاهد گردید. اثرات ضایعات خرما بر مقادیر گلبول سفید، ترومبوسیت، هموگلوبین، درصد هماتوکریت، شاخص های گلبول قرمز (MCV، MCH و MCHC) و جمعیت تفریقی گلبول‎ های سفید (هتروفیل، لنفوسیت، ائوزنوفیل، مونوسیت و بازوفیل) معنی دار نبود (05/0P> ). در مقابل، تیمار 20 درصد ضایعات خرما سبب افزایش شمار گلبول قرمز و کاهش نسبت هتروفیل به لنفوسیت در مقایسه با گروه شاهد شد (05/0P< ) تأثیر جیره های آزمایشی بر میزان گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول، HDL، پروتئین کل، آلبومین، گلوبولین، نسبت آلبومین به گلوبولین و سوپر اکسید دیسموتاز خون جوجه شترمر