این آزمایش با هدف مقایسه اثر سه روش جایگزینی محلول غذایی )جایگزینی کامل، جایگزینی بر اساس هدایت الکتریکی ) EC (، جایگزینی بر اساس نیاز گیاه( در سیستم هیدروپونیک شناور بر سه رقم کاهو )کاهو چینی، کاهو بادبان قرمز و کاهو کازرون(، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی اجرا شد. نتایج نشان داد مصرف محلول غذایی در روشهای تغذیه بر اساس نیاز گیاه و EC محلول غذایی در مقایسه با روش جایگزینی کامل بیش از 60 درصد کاهش یافت. غلظت نیتروژن، پتاسیم و کلسیم در رقم کاهو چینی در شرایط جایگزینی بر اساس EC محلول غذایی کاهش یافت. بیشترین غلظت عناصر کم مصرف مانند آهن، روی و منگنز و کمترین غلظت منیزیم هر سه رقم کاهو در شرایط تغذیه بر اساس تعویض کامل محلول غذایی مشاهده شد. نتایج همچنین نشان داد که مقدار آهن و منگنز برگ کاهو رقم بادبان قرمز و غلظت روی در برگ ارقام کاهوی چینی و کازرون در شرایط تغذیه بر اساس EC محلول غذایی و نیاز گیاه بهطور معنیداری کاهش یافت. کاهش غلظت عناصر غذایی در برگهای کاهو در شرایط تغذیه بر اساس EC باعث شد که وزن خشک بخش هوایی و ریشه در این تیمار به کمترین مقدار برسد. با توجه به نتایج این آزمایش، علیرغم کاهش مصرف آب و کود در روشهای جایگزینی محلول بر اساس EC و نیاز گیاه، رشد و غلظت عناصر غذایی گیاهان رشد کرده در این سیستمها نسبت به گیاهان سیستم تعویض کامل محلول غذایی کاهش یافت که ضرورت بهبود این سیستمها را نشان میدهد.