آزمایش حاضر بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بهطور کامل تصادفی با هدف مقایسه اثر سه روش جایگزینی محلول غذایی )جایگزینی کامل، جایگزینی بر اساس EC محلول غذایی، جایگزینی بر اساس نیاز گیاه( در سیستم شناور بر سه رقم کاهو )چینی، بادبان قرمز و کازرون( اجرا شد. در هر سه رقم کاهو بالاترین وزن تر ریشه و اندام هوایی و عملکرد در گیاهانی مشاهده شد که به روش تعویض کامل محلول غذایی تغذیه شده بودند و گیاهان تغذیه شده بر اساس نیاز گیاه در سطح بعدی بودند؛ درحالیکه این ویژگیهای رویشی در گیاهانی که بر اساس EC محلول غذایی تغذیه شده بودند، از کمترین مقدار برخوردار بود. شاخص کارایی فتوسنتزی ) PI ( در رقمهای کاهو چینی و کازرون در شرایط تغذیه بر اساس نیاز گیاه به ترتیب 6 / 19 و 5 / 23 درصد کاهش یافت. در صورتیکه، غلظت ترکیبهای فنولی و فعالیت آنتیاکسیدانی برگ کاهو در شرایط تغذیه بر اساس EC محلول غذایی در مقایسه با دو روش دیگر افزایش یافت که در این بین رقم کاهوی بادبان قرمز از ترکیبهای فنولی و فعالیت آنتیاکسیدانی بیشتری در مقایسه با دو رقم دیگر برخوردار بود. بنابراین، اگرچه تعویض کامل محلول غذایی تاثیر مثبت بر ویژگیهای رشدی و فیزیولوژیکی ارقام کاهو داشت، اما افزایش خاصیت آنتیاکسیدانی و کاهش مصرف آب و کود در دو روش دیگر تولید نیز اهمیت زیادی دارد.
