حمیدرضا مومنی

ناباروری بهعنوان ناتوانی در بارداری پس از یک دوره محافظت نشده میباشد. با توجه به شیوع قابل توجه ناباروری، نقش فرایند فریز اسپرم در روشهای کمکباروری یا ART (Techniques Reproductive Assisted) بسیار مورد توجه است. توانایی لقاح اسپرم که در دمای پایین نگهداری میشود نسبت به اسپرم تازه کاهش مییابد زیرا سلولها ممکن است طی فرایند فریز-ذوب دستخوش تغییراتی شوند. طی فرایند فریز بهدنبال تغییر سیالیت غشای میتوکندری، پتانسیل غشای آن دستخوش تغییر شده که سبب آزاد شدن (Species Oxygen Reactive) ROS میشود. آزاد شدن ROS باعث برهم خوردن توازن آنتی اکسیدانتی سلول شده که استرس اکسیداتیو نامیده میشود که خود اثرات سوئی در عملکرد اسپرم از جمله کاهش تحرک و قابلیت حیات آن میشود. یکی از استراتژیهای مهم جهت جلوگیری یا کاهش عوارض ذکر شده در طی فرایند فریزاسپرم، افزودن موادی با خاصیت آنتی اکسیدانتی به محیط فریز است. یکی از این مواد کوئرستین (Quercetin) میباشد که یک فلاونوئید است. نمونههای اسپرم انسان با کیفیت بالا به سه گروه تقسیم شدند: 1- اسپرم های لحظه صفر2- گروه کنترل )اسپرمهای فریز شده با روش انجماد آهسته( 3- اسپرمهای فریز شده که با کوئرستین )50 میکرومولار( تیمار شدند. تحرک اسپرم و قابلیت حیات )رنگآمیزی ائوزین-نگروزین( طبق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی بررسی شدند. همچنین سنجش میزان کل ظرفیت آنتیاکسیدانتی اسپرم با تست FRAP (power Antioxidant Reducing Ferric) و میزان پراکسیداسیون لیپیدی توسط تست (Malondialdehyde) MDAصورت گرفت. نتایج با روش آنالیز واریانس یکطرفه و تست توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که فریز اسپرم انسان باعث کاهش معنیدار تحرک، حیات و میزان ظرفیت کل آنتیاکسیدانتی و افزایش معنیدار در میزان پراکسیداسیون لیپیدی نسبت به لحظه صفر شد. در حالیکه اسپرمهایی که با کوئرستین تیمار شده بودند در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنیداری در تحرک، قابلیت حیات و میزان ظرفیت کل آنتیاکسیدانتی نشان دادند. میزان پراکسیداسیون لیپیدی در گروه کوئرستین در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنیداری داشت. کوئرستین با اثرات آنتیاکسیدانتی قوی خود با افزایش ظرفیت سیستم دفاع آنتیاکسیدانی و کاهش استرس اکسیداتیو، اثرات مثبتی بر کیفیت اسپرمهای انسانی دارد