جوندگان گروهی از پستانداران کوچک هستند که همواره به عنوان شاخص آلودگی اکوسیستم ها به فلزات سنگین مورد توجه قرار گرفته اند. به همین منظور و برای بررسی نحوه تغییر میزان جذب عناصر کادمیوم، وانادیوم، کروم و روی در بافت عضله و کبد جرد ایرانی (Meriones persicus) و ول حفار غربی (Ellobius lutesence) در زیستگاه های اطراف پالایشگاه و پترو شیمی شازند، این پژوهش طرح ریزی گردید. در این بررسی تعداد 18 فرد جرد ایرانی و 15 فرد ول حفار غربی و به آزمایشگاه آلودگی های محیط زیست دانشگاه اراک منتقل گردید. نتایج حاصله از این پژوهش حاکی از آن است که برحسب فاصله از از پالایشگاه و پتروشیمی شازند در بافت عضله جرد ایرانی میزان عناصر کادمیوم ، وانادیوم و کروم به مقدار بالا و در بافت کبد مقدار کمی ذخیره شده است ولی عنصر روی در بافت کبد جرد ایرانی (نسبت به بافت عضله) با تفاوت معنی داری ذخیره شده است. همچنین برحسب فاصله از سایت پالایشگاه، در گونه ول حفار غربی میزان عناصر کادمیوم و روی در بافت عضله بیشتر از بافت کبد انباشته شده است ولیکن عناصر کروم و وانادیوم در بافت کبد بیشتر از بافت عضله ذخیره شده می باشد. بنابراین میزان انباشت عناصر در کبد و عضله هر دو گونه برحسب فاصله از پالایشگاه و پتروشیمی شازند، تفاوت معنی داری را نشان می دهد که حاکی از تاثیر سایت های مذکور بر دو گونه جونده مورد مطالعه می باشد.
