1403/10/06
علی سنبلی

علی سنبلی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0001-9855-0091
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 56737286400
دانشکده: دانشکده فنی مهندسی
نشانی: دانشگاه اراک، گروه مهندسی مواد و متالورژی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی ریزساختار، بافت و خواص مکانیکی آلیاژ آلومینیوم سری xxx7 تحت تغییر شکل پلاستیک شدید با قالب ECAP
نوع پژوهش
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها
پرس در قالب کانال برابر (ECAP)، آلیاژ Al7xxx، خواص مکانیکی، بافت، پیرسازی
سال 1402
پژوهشگران علی سنبلی(استاد راهنما)، محمد عزیزمحمدی(دانشجو)

چکیده

امروزه مواد فلزی با اندازه دانه‌های کمتر از یک میکرومتر موردتوجه محققین هستند. مواد با اندازه دانه در محدوده ۱۰۰ تا 1000 نانومتر به نام مواد فوق‌ریزدانه (UFG) معروف بوده و چنان‌چه اندازه دانه‌ها کمتر از ۱۰۰ نانومتر باشد، به آنها مواد نانوساختار گفته می‌شود. معمولاً از روش‌های تغییرشکل پلاستیک شدید (SPD) برای فرآوری این نوع مواد استفاده می‌شود. مواد فلزی که با این روش‌ها تولید می‌شوند، از خواص فیزیکی و مکانیکی برتری مانند استحکام بالا، چقرمگی مطلوب، و قابلیت شکل‌پذیری بهینه برخوردارند. در میان روش‌های تغییرشکل پلاستیک شدید (SPD)، پرس در قالب کانال برابر (ECAP) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به گونه‌ای که می‌تواند افزایش استحکام مواد از %135 تا %430 را به همراه داشته باشد. در مطالعه حاضر، آلیاژ Al7075 تحت فرایند تغییرشکل پلاستیک شدید (SPD) با استفاده از ECAP قرار گرفته و سپس عملیات حرارتی پیر سختی در دو دمای مختلف یعنی ۱۰۰ و 150 درجه سانتیگراد به مدت ۷ ساعت روی آن انجام شده است. جهت مطالعه ریزساختاری این آلیاژ از میکروسکوپ‌های نوری و الکترونی استفاده شده است. همچنین از آزمون سختی و کشش به‌منظور ارزیابی خواص مکانیکی استفاده شده است. از دستگاه تفرق اشعه ایکس (XRD) جهت اندازه‌گیری بافت و آنالیز فازی بهره برده شده است. نتایج نشان می‌دهد که یک پاس ECAP افزایش استحکام و کاهش درصد ازدیاد طول را در پی دارد. این درحالی‌ است که عملیات پیرسازی در دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد با وجود افزایش درصد ازدیاد طول کاهش استحکام را سبب می‌شود. پس از یک پاس ECAP و سپس انجام عملیات پیر سختی در 150درجه سانتیگراد استحکام تسلیم نسبت به نمونه اولیه %۶.۴ افزایش‌یافته و درصد ازدیاد طول نهایی نمونه 30% افزایش می‌یابد. نکته قابل توجه در این تحقیق افزایش استحکام و درصد ازدیاد طول به‌صورت همزمان پس از عملیات پیرسازی در دمای ۱۵۰ درجه سانتیگراد است. مطالعات ریزساختاری نشان داد که این نتیجه ناشی‌ از رسوبات ریز همگن ناپیوسته و همچنین دانه‌های ریز است.