در حفاری تونل و فضاهای زیرزمینی مهم ترین مسئله، ایجاد تغییرشکل های پلاستیک در حول آن می باشد. این پدیده به دلیل تغییرات میدان تنش در محدوده تونل حفاری شده و نتیجه بازآرایی میدان تنش برجا در محور اصلی تونل رخ می دهد. این بازآرایی میدان تنش در نتیجه برهم خوردگی تنش در زمین بوده که برپایه کاهش تنش کوچکتر (σ3/min) به صفر رخ می دهد. این مسئله سبب ایجاد تغییرشکل های پلاستیک در محدوده مقطع و طول مسیر تونل می گردد. عواملی مانند تنش های بالا (روباره زیاد یا تنش های تکتونیکی) و توده-سنگ های ضعیف یا ناحیه های گسلی، موجب افزایش تنش های برشی در سنگ های در برگیرنده تونل شده و توده سنگ به داخل فضای حفاری شده رانده می شود. این رفتار در طولانی مدت به صورت خزش یا مچاله-شوندگی ظاهر شده و در کوتاه مدت فشار پلاستیک در بدنه تونل را در پی دارد که ممکن است در حین حفاری یا بعد از تمام کار ادامه داشته و مسائلی مانند گیرافتادن ماشین حفار، فشار زیاد به سیستم نگهداری و گسیختگی سیستم نگهبان تونل را به همراه داشته باشد. شناخت چنین رفتار پیوسته ای در تونل امکان پیش بینی رخداد پدیده هایی ثانویه مانند لهیدگی، مچاله شوندگی و خزش را در پی داشته و سبب طراحی سیستم نگهبان مناسب برای تونل می گردد. این تحقیق با بکارگیری رویکردهای تجربی (Q-RMR) و رویکرد عددی توسط نرم افزار FLAC3D و RocSupport اقدام به ارزیابی وضعیت توسعه ناحیه پلاستیک در توده میزبان تونل انتقال آب گلاس (کانی سیب/زاب) و ارائه سیستم نگهداری که وظیفه انتقال آب از پیرانشهر به دشت نقده را دارد، پرداخته شده است. این تونل با طول 35 کیلومتر و با مطقع تمام دایره ای به قطر 5/5 متر در دو بخش توسط دستگاه های حفار تمام مقطع (TBM) حفاری گردیده است. برپایه نتایج حاصل از طبقه بندی مهندسی توده سنگ ها شامل RMR و RQD عمده پهنه های تونل در رده شاخص کیفیت متوسط و برابر طبقه بندی Q در رده ضعیف طبقه-بندی شده اند. همگرایی های بدست آمده از مدل سازی عددی تفاضلات محدود (FDM) با نرم افزارهای FLAC3D و RocSupport که بصورت گسترش نواحی پلاستیک و منحنی های CCM می باشد؛ تغییرات مربوط به توسعه ناحیه پلاستیک در بخش کناری و سقف تونل در جبهه کار و طول مسیر مشاهده می گردد که بیشترین تمرکز آن در بخش روباره تونل و در سقف متمرکز شده است. همچنین نرخ تنش-کرنش درگیر در توسعه ناحیه پلا
