این جستار به بررسی و تحلیل نقش پیرامتن (paratext) در خوانش شعر مهدی اخوان ثالث می پردازد. پرسش هایی که گفتار پیش رو در صدد پاسخ گویی به آنهاست عبارت است از: 1ـ گونه های پیرامتنی شعر اخوان ثالث کدام است؛ 2ـ آیا وجود پیرامتن سبب محدودیت و بسته شدن متن شعر اخوان ثالث شده است؛ 3ـ آیا پیرامتن زمینه روشن شدن مدلول ها و مفاهیم شهر اخوان ثالث را فراهم ساخته است. برای پاسخ دادن به این پرسش ها مجموعه شعر زمستان م. امید به روش استقرایی بررسی شد و اطلاعات به دست آمده از انواع پیرامتنی در شعر اخوان ثالث، به روش توصیفی ـ تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه پژوهش نشان می دهد که گونه های پیرامتنی شعر اخوان با متن اشعار پیوندی دو سویه دارد: از یک سو پیرامتن با متن در تعامل بوده، در خوانش و فهم معنای متن به خواننده یاری می رساند و از سوی دیگر تکیه بر داده های پیرامتنی زمینه ساز محدودیت تأویل و تفسیر مخاطبان از متن اشعار می شود و این موضوع به تقابل پیرامتن با متن می انجامد.
