اکبر مبینی خالدی

روشی سبز جهت تهیه نانوساختارهای روی اکسید، منیزیم اکسید و نانوساختارهای نوع آرویلیوس حاوی روی و کاربرد کاتالیزوری آن ها در سنتز ترکیبات هتروسیکل نیتروژن دار از طریق واکنش های چندجزئی در این پایان نامه، ابتدا با استفاده از روش جدیدی نانوذرات ناهمگن روی اکسید از طریق یک بیوسنتز سبز سازگار با محیط زیست تهیه شده و مشتقات 2-آمینو-H4-پیران–کرومن ها در حضور نانو ذرات بازیافت پذیر روی اکسید توسط واکنش تک ظرفی تراکمی رزورسینول، مالونونیتریل و آلدئیدهای آروماتیک سنتز شدند، (طرح 1). در این روش از عصاره برگ توت و روی کلرید در حضور اتانول آمین به عنوان عامل رسوب دهنده استفاده شد. همچنین سنتز سریع و اقتصادی برای تهیه مشتقات α،'α–بیس بنزیلیدین سیکلو آلکانون ها در حضور کاتالیزور ناهمگن نانو ذرات منیزیم اکسید در شرایط بدون حلال، با بازده های بسیار خوب و زمان واکنش کوتاه از طریق واکنش مشتقات مختلفی از سیکلو آلکانون ها و آلدئید-های آروماتیک انجام شد، (طرح2). همچنین نانو ذرات ناهمگن منیزیم اکسید به روش راحت و سازگار با محیط زیست و با کیفیت عالی در حضور عصاره برگ توت و اتانول آمین سنتز شدند. مطالعه واکنش تراکمی مشتقات مختلفی از α،'α–بیسبنزیلیدین سیکلوآلکانون ها و مالونونیتریل در حضور نانو ذرات منیزیم اکسید انجام شد، (طرح 3)، که به دلیل داشتن مساحت زیاد و مکان های کوردینه شونده کم، نانو ذرات منیزیم اکسید دارای عملکرد کاتالیزوری بالایی بودند و به طور مفصل در این پایان نامه بررسی شدند. در پایان، سنتز مشتقات پیریمیدین توسط واکنش معروف بیجینلی از طریق واکنش تراکمی سه جزئی آلدئید های آروماتیک، اوره، و اتیل استواستات در حضور کاتالیزور ناهمگن جدید نانو ساختارهای آرویلیوس صورت گرفت، (طرح4). که این نانو ساختارهای آرویلیوسی برای اولین بار در واکنش سنتزی چند جزئی در شرایط بدون حلال با بازده بالا و زمان کوتاه واکنش مورد استفاده قرار گرفتند. از ویژگی های خاص این کاتالیزور ناهمگن، جداسازی و بازیافت پذیری بسیار راحت آن ها از مخلوط واکنش می باشد. البته شرایط ملایم به کار رفته در واکنش های فوق و عدم نیاز به ساختن واکنشگرها سبب صرفه جویی بسیاری در وقت و هزینه گردیده است، همچنین تک مرحله ای بودن آن ها سبب حذف مشکلات واکنش های چند مرحله ای و افزایش بازده شده است