بادگیرها عناصر معماری منحصربفردی هستند که با هدف تنظیم شرایط محیطی در معماری گذشتۀ کشورمان و بهویژه خانههای تاریخی شهر یزد استفاده میشدهاند. علیرغم ارزش تاریخی و کارکردی این عناصر، رفتار دینامیکی سازۀ آنها و بهویژه عملکرد آنها در برابر زلزله مورد مطالعه چندانی قرار نگرفتهاست. از مهمترین چالشهای ارزیابی آسیبپذیری لرزهای سازههای تاریخی حصول اطمینان از دقت شبیهسازی عددی آنها در مقایسه با رفتار واقعیِ حاصل از نتایج آزمایشگاهی یا اصطلاحاً بهنگامسازی مدلسازی عددی با توجه به محدودیتهای مرمتی در استفاده از آزمایشهای مخرب و نیز پیچیدگیهای هندسی و ساخت این نوع از سازهها است. این مطالعه به توسعه و بهنگامسازی مدل عددی سازۀ بادگیر خانۀ تاریخی کرمانی، بنایی متعلق به دورۀ قاجار و واقع در مجموعۀ دانشکدۀ هنر و معماری دانشگاه یزد میپردازد. به این منظور ابتدا آزمون غیرمخرب ارتعاش محیطی با هدف تعیین بسامد طبیعی و شکل مودی مودهای مختلف بر روی سازۀ مذکور انجام شد. سپس مدل اجزاء محدود بادگیر جهت انجام تحلیل مودال توسط نرمافزار دیانا (DIANA) ساخته شد. بهنگامسازی مدل عددی با هدف به حداقل رساندن اختلاف بین دادههای عددی و آزمایشگاهی، منجر به مدل عددی واسنجیشدهای شد که نسبت به مشخصات مکانیکی مانند ضریب ارتجاعی و وزن مخصوص و دیگر فرضیات مدلسازی مانند شرایط مرزی و هندسه سازه بهنگام شدهاست. از نتایج این مقاله میتوان نه تنها در مطالعات سازهای سازۀ مذکور بلکه دیگر سازههای تاریخی مشابه استفاده کرد.
