مهدی میرزائی (علوم دامی)

مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر متقابل منبع فیبر (کاه در برابر تفاله چغندرقند) با سطح رطوبت (10 در مقابل 30 درصد) بر عملکرد رشدی، مصرف خوراک آغازین و فراسنجه‌های خونی گوساله‌های شیرخوار هلشتاین انجام شد. به همین منظور، تعداد 48 راس گوساله شیرخوار هلشتاین (12 راس ماده در هر تیمار) در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل 2×2 به تیمارهای آزمایشی شامل: 1- خوراک آغازین دارای تفاله خشک؛ 2- خوراک آغازین دارای تفاله خیسانده شده؛ 3- خوراک آغازین دارای کاه گندم؛ 4- خوراک آغازین دارای کاه گندم همراه با رطوبت اختصاص یافتند. تمامی گوساله‌های تازه متولد شده در 24 ساعت ابتدایی بعد از تولد با آغوز تغذیه شدند. از روز چهارم گوساله‌ها وارد طرح شدند و تا هنگام از شیرگیری (64 روزگی)، با شیر کامل در دو وعده (8 صبح و 4 عصر) به طور یکسان تغذیه شدند. در 79 روزگی تمامی گوساله‌ها از طرح خارج شدند. مقدار مصرف خوراک آغازین روزانه ثبت می‌شد. فراسنجه‌های خونی در روزهای 34 و 79 آزمایش مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که گوساله های دریافت کننده تفاله چغندرقند بصورت خیسانده شده پایین ترین مصرف خوراک آغازین در دوره قبل از شیرگیری، بعد از شیرگیری و کل دوره آزمایشی داشتند. میانگین افزایش وزن روزانه بعد از شیرگیری و کل دوره آزمایشی در گوساله های دریافت کننده کاه گندم در مقایسه با گوساله های مصرف کننده تفاله چغندرقند بالاتر بود. همچنین گوساله های دریافت کننده کاه گندم دارای وزن نهایی بالاتری در مقایسه با گوساله های دریافت کننده تفاله چغندرقند بودند. به هر حال کارآیی خوراک در قبل و بعد از شیرگیری و کل دوره آزمایشی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. نتایج نشان داد ارتفاع جدوگاه در زمان از شیرگیری برای تفاله خشک و کاه همراه با رطوبت بالاترین مقدار بودند. نیتروژن اوره ای خون در دوره بعد از شیرگیری برای گوساله های دریافت کننده کاه گندم در مقایسه با تفاله چغندرقند بطور معنی داری بالاتر بود. همچنین غلظت بتاهیدروکسی بوتیرات در دوره بعد از شیرگیری در گوساله های دارای رطوبت بالا در مقایسه با رطوبت پایین بیشتر بود. بطور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد که منابع فیبر علوفه ای در مقایسه با فیبر غیر علوفه ای (کاه گندم در مقابل تفاله چغندرقند) بهبود عملکرد گوساله های شیرخوار را در پی خواهد داشت.