مهدی حسین یزدی

تعداد 30 راس گوساله شیرخوار هلشتاین با میانگین وزنی 56/6 ± 27/43 کیلوگرم از 4 روزگی جهت بررسی تاثیر جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله کنجد در خوراک آغازین بر عملکرد و پارامترهای خونی بطور تصادفی به یک از تیمارها شامل: 1)گروه دریافت کننده خوراک آغازین بدون کنجاله کنجد (گروه شاهد)، 2) جایگزینی یک سوم از کنجاله سویا با کنجاله کنجد (10 درصد کنجاله کنجد بر اساس ماده خشک) و 3) جایگزینی دو سوم از کنجاله سویا با کنجاله کنجد (20 درصد کنجاله کنجد بر اساس ماده خشک) اختصاص یافتند (10 راس در هر تیمار). گوساله ها در سن ۷۳ روزگی قطع شیر شدند و تا سن ۸۷ روزگی در آزمایش باقی ماندند. خوراک آغازین مصرفی با افزایش سهم کنجاله کنجد در جیره گوساله‌ها تمایل به کاهش داشت (08/0 = P). ماده خشک مصرفی (خوراک آغازین بعلاوه شیر مصرفی) با افزایش سهم کنجاله کنجد درجیره گوساله‌ها کاهش یافت (01/0 > P). با این وجود، افزایش وزن روزانه و وزن بدن نهایی بین تیمارها تفاوت معنی داری نداشت، در نتیجه بازده خوراک با افزایش سهم کنجاله کنجد در جیره، افزایش یافت و برای تیمار3 بیشترین بود (01/0 > P). ارتفاع جدوگاه، ارتفاع هیپ، دورسینه و طول بدن در روزهای 1، 73 و 87 و کل بین تیمارهای آزمایشی متفاوت نبود. عرض هیپ در روز1 (05/0 > P)، روز73 (01/0 > P)، روز87 (05/0>P) و کل دوره (01/0> P) برای تیمار2 کمترین بود و بین تیمار شاهد و تیمار3 متفاوت نبود. گلوکز خون در روزهای 35، 85 و کل دوره بین تیمارها متفاوت نبود ولی در روز73 برای تیمار3 تمایل به کاهش داشت و بین دو تیمار دیگر متفاوت نبود (06/0 = P). BUN در روزهای 35 آزمایش (01/0 > P)، 73 (05/0 > P)، 87 (05/0 > P) و کل دوره (01/0 > P) برای تیمار2 بیشترین و برای تیمار3 کمترین بود. BHBA در روزهای 35، 73 و 86 آزمایش بین تیمارهای آزمایشی متفاوت نبود اما در کل دوره برای تیمار شاهد کمترین و برای تیمار2 بیشترین بود (05/0 > P). با توجه به نتایج مطالعه حاضر شامل افزایش وزن برابر، بهبود بازده خوراک، برابر بودن فراسنجه های رشد اسکلتی، کاهش BUN و بهبود عملکرد شکمبه (افزایش BHBA) احتمالا کنجاله کنجد جایگزین مناسبی برای کنجاله سویا در جیره گوساله های شیرخوار خواهد بود.