مجید کمیجانی

امروزه حفظ کیفیت ظاهری گل‌های شاخه بریده مهم‌ترین هدف در بازار‌های محلی و بین المللی است. به همین دلیل بررسی عواملی که طول عمر گل‌های شاخه بریده را تحت تاثیر قرار می‌دهند،‌‌‌‌ از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به قابلیت عرضه این گل به صورت شاخه بریده و همین‌طور باتوجه به این که عوامل زیادی سبب کاهش کیفیت پس از برداشت گل‌ها می‌شود، بنابراین ضروری است تا با اعمال تیمارهایی زمینه لازم برای عرضه هرچه بهتر این گل فراهم شود. نانومواد به‌عنوان یک راهکار نوین در افزایش عمر پس از برداشت گل‌ها شناخته می‌شوند. استفاده از نانوذرات می‌تواند به بهبود کیفیت و ماندگاری گل‌های شاخه بریده کمک کند. به‌عنوان مثال نانوامولسیون‌های حاوی اسید سالیسیلیک می‌توانند با کاهش تولید اتیلن و افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی عمر گل‌ها را افزایش دهند. هم‌چنین نانومواد می‌توانند از انسداد آوند‌های چوبی جلوگیری کنند که این امر به حفظ شادابی و طراوت گل‌ها کمک می کند. هدف کلی این تحقیق تاثیر نانوامولسیون اسید سالیسیک بر عمر پس از برداشت گل شاخه بریده میخک می‌باشد. این پژوهش در قالب سه آزمایش مجزا شامل سنتز نانوامولسیون اسید سالیسیلیک،‌ کاربرد نانوامولسیون اسید سالیسیلیک بر پس از برداشت گل شاخه بریده میخک و اثرات غلظت‌های متفاوت نانوامولسیون‌های سنتز شده بر ایزوله‌های باکتریایی گل شاخه بریده میخک طراحی و به اجرا درآمد. در آزمایش اول نانوامولسیون‌‌ها با نسبت‌های متفاوت هورمون به سورفکتانت (1:70 1:50 1:40 1:30 1:10) و مقادیر مختلف کوسورفکتانت (2/0 و 1/0 و 05/0 ) به روش هیدراتاسیون لایه نازک تولید شد و با استفاده از رنگ و شکل ظاهری نانوامولسیون و تست پراکندگی نور دینامیکی ارزیابی شد. بهترین نانوامولسیون با نسبت 1:30 (اسید سالیسیک به توئین 80) و مقدار 05/0 برای لسیتین و مقدار 0.05 برای اولئیک اسید به‌دست آمد. آزمایش دوم که شامل دو آزمایش پس از برداشت متوالی بود، اثر نانوامولسیون‌ اسید سالیسیلیک بر صفات پس از برداشت گل‌های شاخه بریده میخک قرمز (Grand Slam) در غلظت‌های متفاوت 10000 و 5000 و 2500 قسمت در میلیون (برای آزمایش اول پس از برداشت) و 500 و 250 و 100 قسمت در میلیون (برای آزمایش دوم پس از برداشت) موجود در محلول نگهدارنده گل‌ها بررسی شد. در این آزمایش‌ها‌ صفات مختلف شامل وزن تر نسبی، میزان جذب محلول، مواد جامد محلول، غلظت آنتوسیانین، طول عمر گل وpH مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایش اول پس از برداشت نشان داد که تمامی غلظت‌های نانوامولسیون (10000، 5000 و 2500 قسمت در میلیون) سبب از بین رفتن گل‌های شاخه بریده در همان روزهای ابتدایی آزمایش شدند. نتایج آزمایش دوم پس از برداشت نشان داد که نانوامولسیون سنتز شده توسط لسیتین و اولئیک ‌اسید با غلظت 500 میلی‌گرم در لیتر بهترین نتایج را در طول عمر پس از برداشت دارد و تمامی صفات مورد بررسی گل‌های شاخه بریده را بهبود بخشید. در این تیمار طول عمر نسبت به شاهد 5 روز افزایش یافت. در آزمایش سوم، گل‌های میخک در آب مقطر نگهداری شدند تا به مرحله پیری برسند. سپس بخشی از ساقه که احتمال وجود باکتری‌ها در آن بیشتر بود، با تیغ استریل برش داده شد. با استفاده از عصاره ساقه گل میخک، محیط کشت خالصی تهیه شد و باکتری‌ها جدا شدند. سپس اثرات نانوامولسیون‌ها بر روی ایزوله‌های باکتریایی احتمالی موجود بر روی ساقه‌ها و همچنین محلول نگهدارنده ارزیابی گردید. مشخص شد که نانوامولسیون‌ها خاصیت ضد باکتریایی از خود بروز ندادند. نتایج این سه آزمایش نشان دهنده اثر مثبت نانوامولسیون اسید سالیسیک بر طول عمر و کیفیت گل‌های میخک است. به‌طور خاص، نانوامولسیون با غلظت 500 میلی‌گرم در لیتر سنتز شده توسط توئین 80 به‌عنوان سورفکتانت و لسیتین و اولئیک اسید به‌عنوان کوسورفکتانت به‌عنوان بهترین ترکیب شناخته شد و توانست طول عمر گل‌ها را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد. هم‌چنین، نانوامولسیون‌ها در بهبود برخی صفات فیزیولوژیکی گل‌ها نقش موثری داشتند.