بیان مسئله: معماری به علت داشتن ماهیت میانرشتهای دارای تأثیروتأثر با بسیاری از دانشهای دیگر است که اقتصاد، یکی از مهمترین آنها محسوب میشود. نظام سرمایهداری که طی یک قرن اخیر در غرب، نظام اقتصادی غالب بوده، سبب ظهور مسائل مختلفی در عرصه معماری نهتنها درکشورهای غربی بلکه در بسیاری دیگر از کشورها از جمله ایران شده است. یکی از این مسائل، ظهور فرهنگ مصرفگرایی و به دنبال آن تحول شکل فضای مسکونی در ایران بود. این مسئله به طور مشخص در ایران سبب اثربخشی اسباب و اثاثیه مدرن بر شکل فضاهای مسکونی و بهویژه آشپزخانه و بهتبع تغییر نوع رابطه آشپزخانه با سایر فضاهای خانه شد. در این راستا، پرسش اصلی این است که فرهنگ مصرفگراییِ غربی، چگونه سبب تحولات و تطورات سبک زندگی و به دنبال آن معماری داخلی فضای مسکونی در ایران شد؟ هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر علتیابی و تحلیل تحولات معماری فضای مسکونی در ایران از دریچه دگرگونیِ صورتگرفته در سبک زندگی مردم ناشی از ظهور فرهنگ مصرفگرایی در دوران معاصر است. روش پژوهش: برای پاسخگویی به پرسش تحقیق در مقام گردآوری دادهها از روش اسنادی کتابخانهای و در مقام تحلیل دادهها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. نتیجهگیری: طبق یافتههای این مقاله، دو نمونه از اقدامات مهمی که در دوره پهلوی سبب ظهور فرهنگ مصرفگرایی در فضای داخلی مسکن ایرانی شد عبارت بودند از اولاً تأسیس «ایستگاه تلویزیون» و پخش تبلیغات و برنامههای آمریکایی و ثانیاً تأسیس «دپارتمان اقتصاد خانه» به جهت افزایش اثرگذاری بر شیوه زندگی زنان و دختران ایرانی بهعنوان مهمترین قشر تأثیرگذار بر سبک زندگی جامعه ایرانی. هر دو اقدام فوق با برنامه خارجیها انجام شد که مستندات اثبات این مدعا در این مقاله ارائه شده است.
