کشف قوانین حاکم بر دنیای زیراتمی از طریق آزمایشهای پیچیده فزایندهای انجام میشود که طیف گستردهای از انرژی را پوشش میدهد و این کشف میتواند در محیطهای مختلف اتفاق بیفتد. از شتاب دهندههای ذرات گرفته تا آشکارسازهای زیرزمینی، ماهوارهها و آزمایشگاههای فضایی. دستیابی به این برنامههای تحقیقاتی مستلزم استفاده از تکنیکهای جدید، مواد جدید و ابزار دقیق پیشرفته در آشکارسازهای معمولا بزرگ مقیاس است. بنابراین فیزیک ذرات در خط مقدم پیشرفت تکنولوژی قرار دارد و همچنین منجر به کاربردهای بسیاری در زندگی بشر میشود. امروزه ابزارهای فیزیک ذرات تجربی در بیمارستانها و در همه جای تحقیقات زیست پزشکی یافت میشوند. باریکههای ذرات به سلولهای سرطانی آسیب میرسانند، زیرساختهای محاسباتی با کارایی بالا اکتشاف داروهای جدید را تسریع میبخشند، و شبیهسازیهای کامپیوتری مربوط به نحوه برهمکنش ذرات با ماده، برای مدلسازی اثرات تابش بر بافتهای بیولوژیکی استفاده میشود. همچنین طیف متنوعی از آشکارسازهای الهام گرفته از فیزیک ذرات، از محفظههای سیمی گرفته تا کریستالهای سوسوزن تا آشکارسازهای پیکسلی، همگی جایی خاص در تصویربرداری از بدن انسان پیدا کردهاند.
