1404/09/14
فائزه السادات ابطحی

فائزه السادات ابطحی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0002-5170-082X
تحصیلات: دکترای تخصصی
شاخص H:
دانشکده: دانشکده کشاورزی و محیط زیست
اسکولار:
پست الکترونیکی: f-abtahi [at] araku.ac.ir
اسکاپوس: مشاهده
تلفن:
ریسرچ گیت:

مشخصات پژوهش

عنوان
ارزیابی اثر شکل ذخیره‌سازی گندم بر مقاومت در برابر آفات انباری و قارچ‌ها
نوع پژوهش
مقاله ارائه‌شده
کلیدواژه‌ها
ذخیره‌سازی گندم
سال 1404
پژوهشگران فائزه السادات ابطحی

چکیده

یکی از اصلی‌ترین عوامل تهدید کننده غذای ذخیره شده بشر، آفات انباری و قارچ‌‌های میکروسکوپی گندروی هستند. آلودگی گندم به قارچ‌های‌ گندروی به ویژه Aspergillus flavus و آفلاتوکسین برای سلامتی جامعه بسیارخطرناک است. آفات انباری حشرات موذی هستند که به احتمال زیاد در آینده انسان‌ها مغلوب آن‌ها می‌شوند. آفات انباری سبب کاهش حجم محصول شده و به کیفیت محصولات انبار شده نیز آسیب می‌زنند. آلوده شدن گندم انبار شده به مدفوع و پوسته‌های لاروی حشراتی مانند لمبه گندم، سبب از بین رفتن عناصر مفید و تغذیه‌ای گندم می شود. در آیه چهل و هفتم سوره یوسف " قَالَ تَزْرَعُونَ سَبْعَ سِنِینَ دَأَبًا فَمَا حَصَدتُّمْ فَذَرُوهُ فِی سُنبُلِهِۦٓ إِلَّا قَلِیلًا مِّمَّا تَأْکُلُونَ" به بیان روش نگهداری گندم درون خوشه برای سالم ماندن دانه‌های آن به مدت طولانی می‌پردازد. در مطالعه‌ای، دانه گندم و خوشه گندم با رطوبت ۱۲٪، ۱۴٪ و ۱۶٪ در دماهای ۱۰، ۲۰ و ۳۰ درجه سانتی‌گراد به مدت صفر، سه، شش و نه ماه نگهداری شدند. نتایج نشان داد، گندم ذخیره شده به شکل سنبله نسبت به گندم ذخیره شده به شکل دانه در برابر شرایط نامطلوب نگهداری مانند رطوبت و دمای بالا و مدت زمان نگهداری طولانی تر، مقاوم تر است؛ فلذا امکان آلودگی به قارچ‌‌های میکروسکوپی گندروی با در دسترس نبودن دانه‌های مرطوب کاهش می‌یابد. قطعات دهانی آفات سخت بالپوشان مثل لمبه گندم از نوع ساینده و مجهز به آرواره وپالپ‌ها است که در این رفتار تغذیه‌ای ابتدا حشره غذا را گاز می‌زند و سپس پالپ‌ها اطلاعات مربوط به طعم غذا را به حشره منتقل می‌کنند و تا حد زیادی پذیرش یا رد آن را تعیین می‌کنند. با ذخیره‌سازی به شکل سنبله امکان دسترسی مستقیم آفات انباری به دانه‌های گندم برای حشره وجود ندارد و آفت گرسنه می‌ماند. این مطلب اعجاز علمی قرآن محسوب می‌گردد و فقط در این کتاب الهی به این روش اشاره شده است.