علیرضا صلابت

حلالیت ضعیف در آب و سرعت انحلال پایین، کماکان چالش‌های مهمی در فرمولاسیون و توسعه دارو هستند. تحویل داروها، به ویژه آنهایی که دارای انحلال پذیری ضعیفی در آب هستند، از راه‌های خوراکی یا غیرخوراکی، یکی از موانع همیشگی در انتقال داروها است. این مطالعه سیستم‌های میکروامولسیونی جدید را با استفاده از حلال‌های اتکتیک عمیق طبیعی (NADES) برای بهبود حلالیت و تحویل موضعی داروی کم محلول سلکوکسیب بررسی می‌کند. فرمولاسیون‌های میکروامولسیونی بررسی شده در این پژوهش دارای نسبت ثابت سورفکتانت/کوسورفکتانت از تویین 80/ترانسکوتول با نسبت 3 به 1 و فاز پخش شونده ی آن ها، حلال اتکتیک عمیق طبیعی متشکل از لاکتیک اسید و منتول با نسبت 1 به 2 می باشد. ابتدا دیاگرام فاز شبه سه تایی این سیستم میکروامولسیونی در دمای 298 کلوین تهیه شد. از طریق اندازه گیری هدایت الکتریکی و روش میکروپلاریته، میکرونواحی در منطقه ی تک فازی مشخص شد. با توجه به آبگریز بودن داروی سلکوکسیب، 4 فرمولاسیون از قسمت O/W انتخاب و خواص فیزیکوشیمیایی آن ها مانند دانسیته، ویسکوزیته، هدایت الکتریکی، ضریب شکست و pH در دمای 298 کلوین اندازه گیری شد. اندازه ذرات و توزیع آنها نیز توسط روش DLS اندازه‌گیری و مشخص شد. بررسی نتایج حلالیت سلکوکسیب در سیستم میکروامولسیونی NADES/W نشان داد که این سیستم حلالیت داروی سلکوکسیب را افزایش داد. در عین حال با مقایسه نتایج حاصل از حلالیت فرمولاسیون‌های سیستم میکروامولسیونی NADES/W مورد بررسی در این پژوهش و نتایج قبلی حاصل از فرمولاسیون‌های میکروامولسیونی مایعات یونی IL/W با درصد ترکیب اجزای یکسان، مشخص شد که حلالیت داروی سلکوکسیب در سیستم های میکروامولسیونی IL/W بیشتر از سیستم های میکروامولسیونی NADES/W است. علاوه بر‌این خواص فیزیکوشیمیایی و اندازه قطرات ذرات فرمولاسیون‌های میکروامولسیونی NADES/W و IL/W نیز به طور مجزا مورد مقایسه قرار گرفتند. بعد از بررسی حلالیت دارو در سیستم میکروامولسیونی، با بارگذاری مقدار مشخصی دارو در هر فرمولاسیون، با استفاده از سل فرانز رهایش برون تن سلکوکسیب از پوست موش بررسی شده و سینتیک رهایش دارو نیز مشخص شد. نتایج حاصل از رهایش برون تن فرمولاسیون های NADES/W و IL/W با یکدیگر مقایسه شد. به عنوان نتیجه‌ی نهایی مشخص شد که درصد و سرعت نفوذ دارو در شرایط یکسان از سیستم های IL/W بیشتر از سیستم NADES/W است. به طور کلی سیستم میکروامولسیونی NADES/W معرفی شده یک فرمولاسیون زیست‌سازگار بوده و باعث افزایش قابل توجه حلالیت داروی کم محلول سلکوکسیب شده است که این نتایج می‌تواند پتانسیل کاربردی مهمی در دارورسانی ایجاد کند.