عباس صارمی

مقدمه: اثربخشی تمرین ورزشی بر کیفیت خواب و وضعیت متابولیکی از قبل شناخته شده است. همچنین مشخص شده است که کمبود ویتامین دی با اختلالات متابولیکی و خواب همراه است. به هر حال، در هیچ گزارش قبلی اثر تعاملی ویتامین دی و ورزش بر رفتار خواب و عوامل خطر قلبی متابولیکی زنان یائسه بررسی نشده است. لذا هدف مطالعه حاضر بررسی اثر یک دوره تمرین پیلاتس به همراه مکمل یاری ویتامبن دی بر کیفیت خواب و علایم سندروم متابولیک در زنان یائسه بود. روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون، 29 زن یائسه (94/48 سال) که دارای اختلال خواب بودند، به طور تصادفی در گروههای مکمل ویتامین D (VD)، تمرین پیلاتس+ ویتامین D (PT+VD) و کنترل (C) قرار گرفتند.گروه PT+VD به مدت 8 هفته و هر هفته 3 جلسه ی 60 دقیقه ای تمرینات پیلاتس انجام دادند و یک روز در میان ویتامین D (دوز ۲۰۰۰ واحد) دریافت کردند، در حالی که گروه VD فقط ویتامینD را یک روز در میان مصرف می نمودند. 48 ساعت قبل و بعد از مداخله‌ی تمرینی خونگیری انجام شد وشاخص‌های متابولیک به روش آنزیماتیک اندازه‌گیری شد. جهت بررسی کیفیت خواب از پرسشنامه ی پیترزبورگ استفاده شد. از آزمونهای‌ تحلیل کوواریانس و بونفرونی برای بررسی دادها استفاده شد. یافته‌ها: ما دریافتیم مکمل ویتامین Dمی‌تواند موجب بهبود کیفیت خواب و همچنین پروفایل چربی خون ( از جمله تری گلیسیرید، کلسترول تام و LDL) در زنان یائسه شود(05/0˂P). با اضافه شدن تمرین پیلاتس بهبود مشاهده شده در کیفیت خواب و نیمرخ چربی خون زنان یائسه مضاعف گردید(05/0˂P). نتیجه‌گیری: تجویز همزمان تمرین پیلاتس و ویتامین D نسبت به مکمل دهی به تنهایی در بهبود متابولیسم لیپیدی پلاسما و کیفیت خواب در زنان یائسه مبتلا به اختلالات خواب موثرتر بود.