یاس خوشه ای (Syringa vulgaris) یکی از مهمترین درختچه های مورد استفاده در فضای سبز می باشد. این درختچه دارای برگ های زیبا و گل های معطر است. مهمترین روش تکثیر یاس خوشه ای پیوند نمودن آن روی پایه های برگ نو (Ligustrum vulgare) می-باشد. روش قلمه-پیوند یا انجام همزمان ریشه زایی قلمه و پیوندزنی یکی از روش های جدید تکثیر برخی درختان و درختچه های زینتی می باشد. در این تحقیق برای اولین بار از تکنیک قلمه-پیوند در تکثیر یاس خوشه ای استفاده شد. به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب کاملاً تصادفی با ده تکرار در زمستان 1394 و بهار 1395 به اجرا درآمد. دو فاکتور شامل دو روش قلمه-پیوند (نیمانیم و امگا توسط دستگاه) و سه سطح کاربرد اسید ایندول بوتیریک (0، 1000 و 2000 قسمت در میلیون) بودند. سه ماه پس از پیوندزنی صفات درصد قلمه-پیوند های ریشه دار شده، پیوندک های برگ داده، قلمه-پیوندهای خشک شده، کالوس زایی پایه ها، وزن تر ریشه های تشکیل شده پایه ها و شاخه های تولید شده پیوندک ها و طول بلندترین ریشه و شاخه تولید شده اندازه گیری شد. دو ماه پس از انتقال بوته های قلمه-پیوندزده شده در گلدان، درصد نهایی گیرایی قلمه-پیوندها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تاثیر نوع روش قلمه-پیوند بر صفات درصد قلمه-پیوندهای ریشه-دار شده، قلمه-پیوندهای خشک شده و پیوندک های برگ داده معنی دار گردید. تاثیر سطوح مختلف اسید ایندول بوتیریک نیز بر صفات درصد پیوندک های برگ داده، کالوس زایی پایه ها، قلمه-پیوندهای خشک شده، طول بلندترین شاخه پیوندک ها، وزن تر ریشه پایه ها و وزن تر شاخه پیوندک ها معنی دار گردید. بر اساس نتایج، روش قلمه-پیوند نیمانیم سبب افزایش معنی دار درصد قلمه-پیوندهای ریشه دار شده و پیوندک های برگ داده و کاهش درصد قلمه-پیوندهای خشک شده نسبت به روش امگا گردید. با افزایش کاربرد غلظت اسید ایندول بوتیریک صفات درصد کالوس زایی پایه ها، پیوندک های برگ داده، وزن تر ریشه ها و شاخه های تولید شده پیوندک ها افزایش معنی دار نشان داد و بهترین نتایج با غلظت 2000 قسمت در میلیون حاصل گردید. همچنین کمترین درصد قلمه-پیوندهای خشک شده در غلظت 2000 قسمت در میلیون مشاهده گردید. تاثیر نوع روش قلمه-پیوند و تاثیر سطوح مختلف اسید ایندول بوتیریک 5 ماه پس از ارزیابی بر درصد نهایی گیرایی قلمه-پیوندها معنی دار گرد
