1403/08/15
مرتضی حسنی نسب

مرتضی حسنی نسب

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0002-8311-8658
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه معارف اسلامی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
تبیین اندیشه برخورد با حاکم جائر برپایه رسالهالحقوق امام سجاد علیه‌السلام براساس نظریه اسکینر
نوع پژوهش
مقاله ارائه‌شده
کلیدواژه‌ها
امام سجاد، رساله الحقوق، اندیشه سیاسی، همکاری با سلطان، کوئنتین اسکینر
سال 1402
پژوهشگران مرتضی حسنی نسب

چکیده

یکی از حقوق بیان شده در بین حقوق پنجاه‌گانه رسالهالحقوق امام سجاد علیه‌السلام، حق حاکم است که با بررسی آن به یکی از جالب‌توجه‌ترین اندیشه‌های سیاسی امام چهارم شیعیان برمی‌خوریم. ایشان بیان می‌دارد که یکی از حقوق حاکم آن است که با وی تماحک نکنی و درنیفتی؛ در حالی‌که نگاه امام پیش از امام زین العابدین علیه‌السلام به مسئله‌ی مقابله با حاکمان، قیام علیه ایشان بود؛ گرچه منجر به شهادت و اسارت و ... شود. نوشتار حاضر بر آن است که علت تغییر رویکرد امام سجاد علیه‌السلام را درباره برخورد با سلطان جائر نسبت به امامان قبلی به‌خصوص امام حسین علیه‌السلام بررسی نماید. در بررسی علت این تغییر، روش هرمنوتیک قصدگرای اسکینر استفاده شده که به نظر می‌رسد به جهت توجه به متن و زمینه این تغییر و همچنین هنجارهای مرسوم بسیار مناسب باشد. فرضیه نویسنده این است که امام سجاد علیه‌السلام به جهت زمینه‌های مختلف مانند تنزل ارزش‌های اسلامی، وضعیت سخت برای امام و شیعیان و همچنین کاهش شدید جمعیت شیعیان سعی داشته است که با حفظ شیعیان، شرایط را برای ادامه حیات و همچنین بسترسازی برای بازسازی ایشان فراهم نموده و هنجار قیام علیه سلطان را به تماحک و بردباری دربرابر حاکمان براساس شرایطی تبدیل نموده است.