همۀ دانشمندان اسلامی معتقدند که بر اساس آیۀ 172 سورۀ اعراف، بین خداوند و انسان ها مکالمه ای وجود داشته و در این مکالمه، انسان ها به ربوبیت خدا اقرار کرده اند؛ ولی در مورد «واقعی» یا «نمادین» بودن این مکالمه و اقرار، بین اندیشمندان اسلامی دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. برخی از دانشمندان اسلامی دلالت آیه «میثاق» بر وجود «عالم ذر» را مورد تأیید قرار داده و در نتیجه معتقدند این مکالمه و اقرار، «واقعی» و در عالم مادی قبل از آفرینش انسان در دنیا بوده و مفاد آیه حاکی از آن «واقعه» است. برخی دیگر، استفاده «عالم ذر» از آیه «میثاق» را مورد انکار قرار داده و معتقدند عالمی به نام «عالم ذر» وجود ندارد؛ ولی بعضی از اینان، مفاد آیه مذکور را «تمثیل» و «نمادین» عنوان کرده و درنتیجه این اقرار را «واقعی» ندانسته اند. بعضی دیگر، «تمثیل» و « نمادین» دانستن مفاد آیه را غیر قابل قبول و این میثاق و اقرار را «واقعی» دانسته اند. هدف این پژوهش که با استفاده از منابع کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی سامان دهی شده، آن است که ثابت کند: اولا، لازمه انکار استفاده «عالم ذر» از آیه میثاق، پذیرش «تمثیل» و «نمادین» دانستن مفاد آیه میثاق است، نمی توان استفاده «عالم ذر» از آیه میثاق را مورد انکار قرار داد و در عین حال، آن میثاق و اقرار را «واقعی» دانست؛ ثانیاً، «تمثیل» و «نمادین »دانستن مفاد آیه «میثاق» از جهات متعددی بر خلاف ظاهر آیه «میثاق» بوده و در نتیجه غیر قابل قبول است.
